Μεγάλες αλλαγές στο βασικό έντυπο Ε1 της φορολογικής δήλωσης, το οποίο δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ, φέρνει για περίπου 730.000 ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, το νέο αντικειμενικό σύστημα φορολόγησης, που εφαρμόζεται από τη χρήση του 2023.
Το βασικό έντυπο εμπλουτίσθηκε με τους απαραίτητους κωδικούς, καθώς και με πολλά κρίσιμα πεδία για απαλλαγές και μειώσεις φόρων, με τον πίνακα Γ2 της φετινής φορολογικής δήλωσης να συγκεντρώνει το ενδιαφέρον, καθώς σ’ αυτόν αναγράφεται το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Οι κρίσιμοι κωδικοί για τους ελεύθερους επαγγελματίες είναι ο 405-406, καθώς θα είναι προσυμπληρωμένοι από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) με το ελάχιστο καθαρό τεκμαρτό εισόδημα.
Το τελικό ποσό θα προκύπτει με βάση τα έτη άσκησης της δραστηριότητας, το κόστος μισθοδοσίας και τον τζίρο, και οι φορολογούμενοι δεν θα μπορούν να παρέμβουν για να τον αλλάξουν.
Θα μπορούν ωστόσο να δηλώσουν χαμηλότερα ποσά, αλλά το τεκμαρτό εισόδημα είναι αυτό που θα «μετρήσει» αν το δηλωθέν είναι χαμηλότερο.
Δηλαδή το φετινό εκκαθαριστικό θα προκύψει με βάση τα στοιχεία που προσυμπλήρωσε η Εφορία.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες που θα αμφισβητήσουν το τεκμαρτό ποσό και δεν θα δεχθούν το «κοστούμι» που θα τους ράψει η Εφορία, έχουν στη διάθεσή τους τους κωδικούς 443-444 του βασικού εντύπου Ε1.
Για να έχει βάση η αμφισβήτηση όμως και να προκληθεί φορολογικός έλεγχος θα πρέπει νωρίτερα σε ειδική πλατφόρμα η οποία αναμένεται να ανοίξει από την ΑΑΔΕ έως τις 15 Μάϊου, να αποκαλύψουν όλα τα περιουσιακά στοιχεία και τις δαπάνες διαβίωσής τους συμπληρώνοντας ένα εκτενές ερωτηματολόγιο με στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών, καρτών, θυρίδων, κρυπτονομισμάτων, ακινήτων, αυτοκινήτων και δαπανών διαβίωσης από δίδακτρα και ασφάλιστρα έως ταξίδια και δαπάνες για φως, νερό, τηλέφωνο.
Οι «καυτοί» κωδικοί
Οι νέοι κωδικοί που προστέθηκαν στο έντυπο Ε1 και θα πρέπει να προσέξουν οι επαγγελματίες είναι σύμφωνα με την απόφαση της ΑΑΔΕ οι εξής:
1. Κωδικοί 045-046: Αφορούν όσους εξαιρούνται από το ελάχιστο καθαρό εισόδημα ή δικαιούνται αναλογική μείωση του τεκμαρτού εισοδήματος στην περίπτωση άσκησης δραστηριότητας για περιορισμένο χρονικό διάστημα βάσει νομοθετικής ή κανονιστικής ρύθμισης (π.χ. σχολικά κυλικεία). Στον υποπίνακα του κωδικού αυτού ο φορολογούμενος μπορεί να επιλέξει:
Εξαίρεση για ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές.
Εξαίρεση για καφενεία σε οικισμούς κάτω των 500 κατοίκων.
Άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας για περιορισμένο χρονικό διάστημα.
2. Κωδικοί 047-048: Αφορούν όσους δικαιούνται έκπτωση 50% στο ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα. Στον υποπίνακα των κωδικών αυτών ο φορολογούμενος μπορεί να επιλέξει μία ή περισσότερες από τις παρακάτω ενδείξεις:
Έχετε την ιδιότητα του πολύτεκνου ως γονέας ή ορφανού τέκνου;
Είστε γονέας μονογονεϊκής οικογένειας με ανήλικα τέκνα;
Είστε εκμεταλλευτής ταξί με ποσοστό ιδιοκτησίας μικρότερο ή ίσο του 25%;
Έχετε επαγγελματική έδρα και κύρια κατοικία σε οικισμό με πληθυσμό μικρότερο των 500 κατοίκων ή σε νησιά με πληθυσμό μικρότερο των 3.100 κατοίκων;
Όπως αναφέρεται στην απόφαση της ΑΑΔΕ για την απαλλαγή ή τη μείωση κατά 50% του τεκμηρίου οι φορολογούμενοι θα πρέπει να διαθέτουν τα απαιτούμενα δικαιολογητικά ενώ στις περιπτώσεις που απαιτείται έλεγχος η εκκαθάριση των συγκεκριμένων δηλώσεων μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών, θα ολοκληρώνεται στην αρμόδια για την παραλαβή της δήλωσης υπηρεσία.
3. Κωδικοί 405-406: Στους κωδικούς αυτούς οι επαγγελματίες θα δουν προσυμπληρωμένο το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα. Κλικάροντας πάνω στον κωδικό θα αναδύεται πίνακας στον οποίο θα εμφανίζονται αναλυτικά οι υπολογισμοί της Φορολογικής Διοίκησης ως προς τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος.
4. Κωδικοί 443-444: Θα πρέπει να συμπληρωθούν από όσους αμφισβητούν το τεκμαρτό εισόδημα και θα ζητήσουν τη διενέργεια ελέγχου για να αποδειχθεί η ακρίβεια της δήλωσής τους για εισόδημα μικρότερο του τεκμαρτού. Ο φορολογούμενος υποχρεούται το αργότερο εντός προθεσμίας 60 ημερών από τη λήξη της προθεσμίας για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος να συμπληρώσει ερωτηματολόγιο στην πλατφόρμα της ΑΑΔΕ και να δηλώσει αναλυτικά στοιχεία για την περιουσιακή εικόνα και τις συνθήκες διαβίωσης τόσο του ίδιου όσο και του/της συζύγου και των προστατευόμενων τέκνων.
5. Κωδικοί 445-446: Προσυμπληρώνεται από τη Φορολογική Διοίκηση το απαλλασσόμενο από το φόρο, εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα στην περίπτωση προσδιορισμού ελάχιστου καθαρού εισοδήματος (π.χ. φορολογούμενοι που έχουν μεταφέρει τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα και αμείβονται με μπλοκάκι).
Όσον αφορά στους μισθωτούς και συνταξιούχους, δεν υπάρχουν αλλαγές στους κωδικούς της φορολογικής δήλωσης. Περίπου 1 εκατομμύριο φορολογούμενοι που δεν έχουν εισοδήματα από άλλες πηγές, δεν θα χρειαστεί να υποβάλλουν δήλωση καθώς η διαδικασία θα γίνει αυτόματα από το σύστημα.
Η τελευταία προθεσμία υποβολής των φορολογικών δηλώσεων για φέτος είναι η 31η Ιουλίου, λόγω της καθυστέρησης έναρξης της διαδικασίας υποβολής (είναι θέμα ωρών πλέον να ανοίξει η εφαρμογή).
Όσοι λάβουν χρεωστικό εκκαθαριστικό θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η αποπληρωμή του φόρου εισοδήματος θα γίνει σε οκτώ ισόποσες μηνιαίες δόσεις με τις δύο πρώτες (ειδικά για φέτος) να καταβάλλονται έως τις 30 Αυγούστου, και η τελευταία τον Φεβρουάριο του 2025. Στην περίπτωση που ο επιπλέον φόρος εξοφληθεί εφάπαξ χορηγείται έκπτωση 3% επί του συνολικού ποσού.
Για τα νομικά πρόσωπα, η εξόφληση του φόρου γίνεται σε έξι ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την 30η Σεπτεμβρίου 2024 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των πέντε επόμενων μηνών.