Η οικογένεια Σομαρίπα (ή ελληνιστί Σομαρίπας) είναι μεγάλη αριστοκρατική οικογένεια γαλλο-ιταλικής καταγωγής που εξουσίασε την Πάρο, την Αντίπαρο και την Άνδρο. Μαζί με την οικογένεια Κρίσπο/ Κρίσπη (με τους οποίους είχαν συγγένεια αλλά και μεγάλη κόντρα), είναι οι δύο παλαιότερες του νησιού μας. Ακόμα και σήμερα βρίσκονται απόγονοι των Σομαρίπα κατ΄ ευθεία γραμμή, οι οποίοι κατοικούν κυρίως στη Νάουσα.
Το ιταλικό Sommaripa ήταν παραφθορά του Γαλλικού τίτλου τιμής de Sommerive. Σύμφωνα με τον Κεφαλλινιάδη ο κλάδος της οικογένειας Σομαρίπα στην Πάρο είναι ίσως οι οικογένειες Χαμηλοθώρη. Και αυτό γιατί ο Δούκας Somaripa ήταν ψηλός με αποτέλεσμα όλους να τους κοιτάει από ψηλά έτσι κι απέκτησε το ψευδώνυμο ABASO VISTA= Βλέπω χαμηλά= Χαμηλοθωρώ= Χαμηλοθώρης.
Γενάρχης της Οικογένειας ήταν ο Γκασπάρε Σομμαρίπα Λατίνος ευγενής που παντεύτηκε την Μαρία Σανούδου μέλος του Οίκου των Σανούδων κόρη των Δουκών του Αρχιπελάγους (Νάξος). Τον γάμο είχε επιβάλει ο νέος δούκας του Αρχιπελάγους Φραγκίσκος Α΄ Κρίσπος σαν όρο για να δώσει δώρο τη Πάρο στην Άννα, σαν αποζημίωση για την απώλεια της Άνδρου (1383). Πιο συγκεκριμένα, ο Φραγκίσκος Κρίσπης είχε αρπάξει την Άνδρο από την Μαρία με την βία (1383) για να την δώσει προίκα στην κόρη του Πετρονίλλα. Έτσι αναγκάστηκε να παραχωρήσει τη Πάρο σαν αντιστάθμισμα για την «κλοπή» της Άνδρου, και με αυτόν τον τρόπο ο Γκασπάρε Σομαρίπα έγινε και επίσημα κυρίαρχος της Πάρου.
Κλάδος της Πάρου
Εγγονός του Γκασπάρε ήταν ο Νικολό Α΄ Σομμαρίπα. Τον διαδέχθηκε ο γιος του Φραντσέσκο (1505) που πέθανε άτεκνος (1517) και ο νέος Δούκας του Αρχιπελάγους Ιωάννης Δ΄ Κρίσπος έκανε κατάσχεση της Πάρου για λογαριασμό του δουκάτου του.
Η Βενετία δεν ήθελε ωστόσο με κανέναν τρόπο για γεωπολιτικούς λόγους να ενωθούν στο ίδιο δουκάτο η Νάξος και η Πάρος και αποφάσισε να θέσει το θέμα της διαδοχής της Πάρου υπό συζήτηση στην Γερουσία. Η γερουσία της Βενετίας αποφασίζει να διαδεχθεί τον άτεκνο Νικολό η αδερφή του Fiorenza που ήταν παντρεμένη με τον Giovanni Francesco Venier.
Έτσι αρχίζει μια νέα δυναστεία στη Πάρο, αυτή των Venier ή ελληνιστί Βενιέρη. Η οικογένεια Βενιέρη, με την οποία θα ασχοληθούμε σε επόμενο κείμενο, υπάρχει μέχρι σήμερα και έχει βγάλει επιφανείς Παριανούς, όπως τον ιατρό Λεωνίδα Βενιέρη και τον γιατρό και βουλευτή Παροναξίας Γεώργιο Βενιέρη (1866-1928).
Με πληροφορίες από:
1. paros-onomata.blogspot.com των κυρίων Ντόλκα Δημήτρη και Βασιλειόπουλου Ιωάννη
2. από το Wikipedia και
3. το βιβλίο «Τα αρχοντικά της Πάρου και της Αντιπάρου» του κου Φραγκίσκου Ραγκούση