Οδηγός πολιτιστικών διαδρομών Παροικιάς

Το 2017  η Επιτροπή Τουρισμού & Ανάπτυξης του Δήμου Πάρου και ή Επιτροπή Ανάδειξης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Πάρου, εξέδωσαν ένα πολύ χρήσιμο οδηγό για την περιοχή της Παροικιάς:  «Παροικιά 4 πολιτιστικές διαδρομές»

Τέσσερεις προτάσεις εξερεύνησης των πολιτιστικών μονοπατιών της περιοχής της   Παροικιάς, με χωροταξική παρουσίαση  ώστε να μπορεί ο χρήστης να οργανώσει την επίσκεψή του.

Ο οδηγός προσφέρει μια ολοκληρωμένη ανάγνωση της ιστορίας της πρωτεύουσας της Πάρου, και βοηθάει τον επισκέπτη μέσα από τις μελετημένες διαδρομές να ανακαλύψει τα καλά κρυμμένα μυστικά του τόπου.

Η έκδοση περιλαμβάνει 4 πολύ κατατοπιστικούς χάρτες καθώς και δεκαεπτά σημεία ενδιαφέροντος.

Η εξέλιξη του ρόλου του Δήμου, στην ανάδειξη της ιστορίας, του πολιτισμού και των παραδόσεων του νησιού, φανερώνει την ιδιαίτερη ευαισθησία της Δημοτικής Αρχής στην αξία της πολιτιστικής κληρονομιάς και αντανακλάται στην προσπάθεια ενημέρωσης των επισκεπτών με έγκυρο πληροφοριακό υλικό.

Ακολουθεί το περιεχόμενο του οδηγού.

«Παροικιά 4 πολιτιστικές διαδρομές»

Η Πάρος - το τρίτο σε μέγεθος νησί των Κυκλάδων - κατοικήθηκε από την 5η χιλ. π.Χ. Οι πρώτες μόνιμες εγκαταστάσεις χρονολογούνται στην 3η χιλ. π.Χ., ενώ στη Μυκηναϊκή εποχή (1200-1000 π.Χ.) άκμασε στη Νάουσα, στη θέση Κουκουναριές, οχυρωμένη ακρόπολη. Κατά την αρχαϊκή περίοδο (7ος - 6ος αι. π.Χ.) το νησί γνώρισε σημαντική οικονομική ακμή. Κύρια πηγή πλούτου για την Πάρο ήταν τα λατομεία στη θέση Μαράθι, απ’ όπου εξορυσσόταν το περίφημο παριανό μάρμαρο -ο λυχνίτης- περιζήτητο για την διακόσμηση ναών στα μεγάλα ιερά της Ελλάδας. Η ποιότητα και διαθεσιμότητα του μαρμάρου οδήγησε στη δημιουργία μοναδικής σχολής γλυπτικής της Πάρου, εξαιρετικά δείγματα της οποίας εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του νησιού αλλά και σε μουσεία του εξωτερικού. Σπουδαίοι πάριοι γλύπτες ήταν ο Αριστίων, ο Αγοράκριτος και ο Σκόπας. Τον 7ο αι. π.Χ. έζησε στο νησί και ο περίφημος λυρικός ποιητής Αρχίλοχος.

Παροικιά. Η τειχισμένη αρχαία πόλη

O οικισμός της Παροικιάς έχει οικοδομηθεί πάνω στην αρχαία πόλη. Η πλεονεκτική θέση του πάνω σε λόφο και το υπήνεμο λιμάνι ήταν καθοριστικοί παράγοντες για τη συνεχή κατοίκηση της περιοχής έως σήμερα.

Το «Παρίων άστυ» ιδρύθηκε στα τέλη του 8 ου/αρχές 7ου αι. π.Χ. Ήδη από τα αρχαϊκά χρόνια ήταν μία από τις λαμπρότερες πόλεις με εξαιρετικά οικοδομήματα κτισμένα με το δώρο της παριανής γης το μάρμαρο. Οι αρχαιολογικές έρευνες στο νησί έχουν φέρει στο φως μεγάλο μέρος της αρχαίας πόλης. Είναι γνωστά η πορεία του τείχους, η περιοχή των οικιών, οι θέσεις των εργαστηρίων, οι κυριότεροι ναοί και τα νεκροταφεία, πάντα εκτός των τειχών.

1. Αρχαιολογικό Μουσείο

Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Πάρου κτίστηκε τη δεκαετία του 1950. Αποτελείται από τρεις αίθουσες, µία µεγάλη αυλή και µία στεγασµένη στοά. Τα εκθέµατα του Μουσείου αντιπροσωπεύουν όλες τις περιόδους της ιστορίας της αρχαίας Πάρου και η περιήγηση σε αυτά αποτελεί ένα έντονα βιωµατικό ταξίδι στο παρελθόν. Ο επισκέπτης καλείται να ξεκινήσει το ταξίδι του από την Αίθουσα 1, που περιέχει µοναδικά γλυπτά του 6ου και 5ου αι π.Χ., να συνεχίσει στη µικρή Αίθουσα 2 µε τα σηµαντικά ευρήµατα από το Ιερό του Απόλλωνα στο ∆εσποτικό, στη σκεπαστή στοά όπου εκτίθεται το κολοσσικό άγαλµα της Άρτεµης ∆ηλίας, το κιονόκρανο από το Ηρώο του Αρχίλοχου, στην Αίθουσα 3, µε ευρήµατα από το νεολιθικό οικισµό στο Σάλλιαγκο, τις πρωτοκυκλαδικές θέσεις, τη Μυκηναϊκή Ακρόπολη των Κουκουναριών, τα ευρήµατα από το Ιερό του ∆ηλίου Απόλλωνα, το αρχαίο νεκροταφείο και γλυπτά και να ολοκληρώσει την επίσκεψή του περιδιαβαίνοντας την αυλή όπου εκτίθενται και πολλά άλλα ευρήµατα.

2. Παναγία Eκατoνταπυλιανή

Η εκκλησία της Παναγίας Εκατονταπυλιανής (ή Καταπολιανής) είναι από τα σηµαντικότερα χριστιανικά µνηµεία των Κυκλάδων. Ο πρώτος ναός ανεγέρθηκε τον 4ο αι. µ.Χ. από τον Μ. Κωνσταντίνο, µετά από παράκληση της µητέρας του Ελένης. Ανήκε στον τύπο της σταυροειδούς τρίκλιτης βασιλικής και ήταν ξυλόστεγος. Την ίδια περίοδο χρονολογείται και το βαπτιστήριο, το καλύτερο σωζόµενο της ορθόδοξης Ανατολής. Στα χρόνια του αυτοκράτορα Ιουστινιανού (527-565 µ.Χ.) οι στέγες του ναού αντικαταστάθηκαν µε καµάρες και τρούλλο. Μετά από διάφορες µετατροπές και προσθήκες το κτιριακό συγκρότηµα της Εκατονταπυλιανής αναδείχθηκε σ΄ ένα σύµµεικτο αρχιτεκτόνηµα µε παλαιοχριστιανικά, βυζαντινά και µεταβυζαντινά στοιχεία αρχιτεκτονικής. Περιλαµβάνει τον κυρίως ναό της Παναγίας µε τα εσωτερικά παρεκκλήσια των Αγίων Αναργύρων, του Αγίου Φιλίππου και της Οσίας Θεοκτίστης, τη βασιλική (παρεκκλήσι) του Αγίου Νικολάου, τον ναό της Αγίας Θεοδοσίας, το παρεκκλήσι του Αγίου ∆ηµητρίου, το Βαπτιστήριο, καθώς και τα κελιά. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 2.500 αρχαία αρχιτεκτονικά µέλη χρησιµοποιήθηκαν για την κατασκευή του ναού της Παναγίας, των παρεκκλησίων και του βαπτιστηρίου. Στο δάπεδο του ναού της Παναγίας, µπροστά από το τέµπλο, σώζονται στη θέση τους δύο µεγάλοι κίονες του ρωµαϊκού Γυµνασίου (2ος/3ος αι. µ.X.). Tµήµα ψηφιδωτού µε παραστάσεις των άθλων του Hρακλή που προέρχεται από το Γυµνάσιο εκτίθεται στο αίθριο του Αρχαιολογικού Mουσείου Πάρου.

Στο συγκρότηµα της Εκατονταπυλιανής στεγάζεται και το Βυζαντινό Μουσείο που διαθέτει µία εξαιρετική συλλογή εικόνων, ξυλόγλυπτων και εκκλησιαστικών κειµηλίων.

3. Αγορά - Μεσαιωνική πόλη

Πυρήνας της νεώτερης πόλης είναι η µεσαιωνική συνοικία του κάστρου, η λεγόµενη Παλιά Αγορά. Τα σπίτια της αποτελούνται από έναν ενιαίο χώρο εσωτερικά, ενώ οι βοηθητικοί χώροι του νοικοκυριού βρίσκονταν έξω, στα στενά δροµάκια. ∆ιαφορετικά σε µέγεθος και ποιότητα κατασκευής είναι τα αρχοντικά σπίτια, όπως η οικία ∆αµία του 1600 μ.Χ., και άλλα µε βενετσιάνικα στοιχεία. Στην Παροικιά σώζονται πολλά νεοκλασικά κτίρια που κτίστηκαν στις αρχές του 19ου αι. από αστικές οικογένειες ντόπιων µεγαλοκτηµατιών και εµπόρων. Τα χρώµατα που χρησιµοποιήθηκαν -µπλε, κίτρινο, ώχρα, κόκκινο- αποτέλεσαν νεωτερισµό για τα δεδοµένα της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που επικρατούσε το λευκό.

Σηµαντικό έργο για την κάλυψη των αναγκών πόσιµου νερού της πυκνοκατοικηµένης Παροικιάς του 18ου αι. ήταν η κατασκευή τριών µαρµάρινων δηµόσιων κρηνών το 1777 κατά µήκος του κεντρικού δρόµου της Αγοράς, µε χρηµατοδότηση του ευπατρίδη Ν. Μαυρογένη, Φαναριώτη µε παριανή καταγωγή.

4. Το ενετικό κάστρο της Παροικιάς

Το κάστρο στο λόφο της Παροικιάς κτίστηκε το 1260 από το βενετό ∆ούκα της Νάξου, Μάρκο Σανούδο. Είχε ελλειπτικό σχήµα και προστατευόταν από ισχυρό τείχος µε πύργους. Σώζεται µόνο ένας πύργος µε εντοιχισµένο στο εσωτερικό του κυκλικό µνηµείο από το ιερό της θεάς Εστίας, εξαιρετικό αρχιτεκτόνημα του Παρίου γλύπτη και αρχιτέκτονα Σκόπα του 4ου αι. π.Χ. Το δυτικό τµήµα του κάστρου έχει καταποντισθεί στη θάλασσα. Για το κτίσιµό του χρησιµοποιήθηκαν αρχιτεκτονικά µέλη δηµοσίων οικοδοµηµάτων της αρχαίας πόλης, όπως επιστύλια, γείσα, σπόνδυλοι κιόνων, µαρµάρινοι δόµοι κ.α.

Μετά τη λήξη της Ενετοκρατίας και τη λεηλασία του νησιού από τους Τούρκους εγκαταστάθηκαν µέσα στα τείχη του κάστρου οι κάτοικοι της γύρω περιοχής για µεγαλύτερη ασφάλεια. Τα σπίτια που έχτισαν ακολούθησαν την πορεία του αμυντικού τείχους, ενώ αργότερα δημιουργήθηκαν νέες ζώνες κατοικιών και έξω από αυτό.

5. Ναός Αθηνάς (Λόφος κάστρου)

Στο λόφο του κάστρου σώζονται τα θεμέλια του ναού της Αθηνάς Πολιούχου. Πρόκειται για δωρικό αμφιπρόστυλο εν παραστάσι ναό με έξι κίονες στον πρόδομο και έξι στον οπισθόδομο. Είχε πλάτος 16,50μ., ωστόσο σώζεται μόνο ο οπισθόδομός του, αφού τα 3/4 του ναού έχουν καταποντιστεί μαζί με τη δυτική πλευρά του λόφου στη θάλασσα. Χρονολογείται γύρω στο 530-525 π.Χ. Τμήματα της θεμελίωσης και της μαρμάρινης ανωδομής είναι εντοιχισμένα στη νότια πλευρά της εκκλησίας του Αγίου Κωνσταντίνου, ενώ το μαρμάρινο πλαίσιο της θύρας του ναού, διαστάσεων 3,76x5,96 μ. είναι εντοιχισμένο στο κάστρο.

6. Υπαίθριο ιερό- Θεσμοφόριο

Το υπαίθριο ιερό, εκτάσεως περίπου 400 τ.μ. χρονολογείται στον 6ο αι. π.Χ. Σε τοίχο μεταγενέστερης κατασκευαστικής φάσης βρέθηκαν εντοιχισμένα κορμός μαρμάρινου αρχαϊκού κούρου και η μαρμάρινη ενεπίγραφη βάση του. Στον χώρο του ιερού αποκαλύφθηκε μαρμάρινο άγαλμα Γοργούς (α΄μισό 6ου αι. π.Χ.), κορμός ανδρικού αγάλματος (5ος αι. π.Χ.) και τμήμα μαρμάρινου αναγλύφου (5ος αι. π.Χ.). Τα ευρήματα από τη θέση καθιστούν πιθανή την ταύτιση με αυτή του Θεσμοφορίου, του ιερού της Δήμητρας και Κόρης που κατά τον Ηρόδοτο, βρισκόταν σε λόφο κοντά στην πόλη, και σε αυτό τραυματίστηκε ο Μιλτιάδης το 489 π.Χ. κατά τη διάρκεια της ανεπιτυχούς πολιορκίας της Πάρου.

7. Οικιστικό συγκρότημα ελληνιστικής περιόδου (Θέση Καστροβούνι)

Στη θέση Καστροβούνι εντοπίζεται ο οικιστικός πυρήνας της πόλης. Έχουν αποκαλυφθεί τρία κτιριακά συγκροτήματα κατοικιών που επικοινωνούν με δρόμους. Τα δωμάτιά τους είχαν ψηφιδωτά δάπεδα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει ένα δωμάτιο με ψηφιδωτό δάπεδο που κοσμείται με σπειρομαίανδρο. Το δωμάτιο ταυτίζεται με ανδρώνα, δηλαδή το δωμάτιο των συμποσίων, και χρονολογείται στην ελληνιστική περίοδο. Κάτω από το ελληνιστικό δάπεδο σώζεται παλαιότερο βοτσαλωτό δάπεδο. Κορμός γυμνού ανδρικού αγάλματος βρέθηκε εντοιχισμένος σε β΄ χρήση στον τοίχο πηγαδιού του συγκροτήματος.

8. Εργαστήριο γλυπτικής (Θέση Φλόγα)

Στην θέση Φλόγα έχει έρθει στο φως ένα άρτια οργανωμένο εργαστήριο γλυπτικής, στους χώρους του οποίου λειτουργούσε και σχολή νέων γλυπτών. Οι δραστηριότητες στεγάζονταν σε ένα πολύπλοκης κάτοψης οικοδομικό συγκρότημα. Τα δάπεδα κάποιων δωματίων είναι διακοσμημένα με βότσαλα και μαρμάρινες πολυγωνικές ψηφίδες. Βρέθηκαν πολλά ημιτελή γλυπτά μικρών διαστάσεων, έργα των μαθητευομένων, καθώς και μεγάλη ποσότητα μαρμαρολατύπης από τη λάξευση του μαρμάρου και την επεξεργασία των γλυπτών. Η περίοδος ακμής του εργαστηρίου τοποθετείται χρονολογικά περίπου από τον 4ο αι. π.Χ. μέχρι τις αρχές του 1ου αι. π.Χ.

9. Εργαστήριο κεραμεικής (Θέση Θόλος)

Στη θέση Θόλος έχει αποκαλυφθεί ένα άριστα οργανωμένο εργαστήριο αγγειοπλαστικής των ελληνιστικών χρόνων (3ος-2ος αι. π.Χ.). Το εργαστήριο αποτελείται από 6 κλιβάνους, 2 δεξαμενές για την προετοιμασία του πηλού και βοηθητικούς χώρους. O κεντρικός κλίβανος είναι λιθόκτιστος με διάμετρο 2,5 μ. και ύψος 3 μ. Στο χώρο του εργαστηρίου εντοπίστηκαν και κατάλοιπα από πρωιμότερες φάσεις (τάφοι γεωμετρικής περιόδου και δωμάτιο οικίας του 5ου αιώνα π.Χ.). Κατά την ανασκαφή γειτονικού οικοπέδου ήρθαν στο φως οι χώροι και ενός δεύτερου εργαστηρίου. Ο τρόπος διατήρησης του εργαστηρίου αποτελεί μοναδικό παράδειγμα για την δυνατότητα συνύπαρξης αρχαίων και σύγχρονων κατασκευών.

10. Αρχαίο τείχος (Θέση Δύο Πλάκες)

Το τείχος της αρχαίας Πάρου κτίσθηκε στην αρχαϊκή εποχή (τέλη 7ου αι. π.Χ.).

Tμήμα του ανατολικού σκέλους του σώζεται σε μήκος 50 μ., πλάτος 2-2,50 μ. και ύψος 1 μ., κατασκευασμένο με μεγάλους ογκόλιθους. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η Ανατολική πύλη ύψους 3 μ. και ορθογώνιος πύργος διαστάσεων 9 Χ 7,50 μ. Ανάμεσα στην πύλη και τον πύργο αποκαλύφθηκαν αρχιτεκτονικά μέλη από το ναό του Πυθίου Απόλλωνα, τα οποία είχαν εντοιχισθεί στον πύργο και στο τείχος, όταν ο ναός και άλλα μνημεία κατεδαφίστηκαν στην ελληνιστική περίοδο (μετά το 202/201 π.Χ.) για να ενισχυθεί το τείχος της πόλης.

11. Ιερό Πυθίου Απόλλωνα (Θέση Αγία Άννα)

Το ιερό του Απόλλωνα Πυθίου βρισκόταν έξω από τα τείχη της αρχαίας πόλης. Σήμερα σώζονται μόνο τα θεμέλια και λίγα αρχιτεκτονικά μέλη του που χρονολογούνται στον 4ο αι. π.Χ. Η εύρεση ενός μαρμάρινου αρχαϊκού κούρου - σήμερα στο Μουσείο του Λούβρου- και μαρμάρινου κυβόλιθου με παραστάσεις του Απόλλωνα και της Άρτεμης αποδεικνύει την λειτουργία του ιερού ήδη από την αρχαϊκή περίοδο. Καταστράφηκε στην ελληνιστική περίοδο κατά την επιδρομή του Φιλίππου Ε΄ (202/201 π.Χ.), προκειμένου να χρησιμοποιηθούν τα αρχιτεκτονικά μέλη του στην ενίσχυση του τείχους της πόλης.

12. Ιερό Ασκληπιού (Θέση Αγία Άννα)

Το ιερό του Ασκληπιού βρίσκεται στο πλάτωμα κάτω από το Πύθιο. Ιδρύθηκε τον 4ο αι. π.Χ. κοντά σε πηγή, αφού το νερό ήταν απαραίτητο στις τελετές για τη λατρεία του θεού. Σε ένα επίπεδο χώρο, διαστάσεων 45x15 μ., κτίστηκε ένα ορθογώνιο κτίριο δωρικού ρυθμού με στοές στις στενές πλευρές. Στο εσωτερικό του υπήρχαν διάφοροι βοηθητικοί χώροι, στο κέντρο ο βωμός, ενώ κοντά στην πηγή δύο ημικυκλικές εξέδρες, η μία κτισμένη από μαρμάρινες πλάκες.

13. Το επίσημο νεκροταφείο (Θέση Βίτζι)

Το αρχαίο νεκροταφείο της Πάρου είναι ένα από τα μεγαλύτερα και καλύτερα σωζόμενα στις Κυκλάδες. Τα ευρήματα από την ανασκαφή του ρίχνουν φως στη δημογραφική, κοινωνική και οικονομική οργάνωση της αρχαίας πόλης. Η χρήση του χρονολογείται από τον 8ο αι. π.Χ. έως τον 2ο αι. μ.Χ. Στη θέση, έχει αποκαλυφθεί μεγάλος αριθμός τάφων διαφόρων τύπων (κιβωτιόσχημοι, κεραμοσκεπείς, λακκοειδείς, εγχυτρισμοί, κάλπες, σαρκοφάγοι). Σημαντικά είναι τα δύο πολυάνδρια του 8ου αι. π.Χ. που βρέθηκαν στο χώρο και περιείχαν αμφορείς με την τέφρα των νεκρών. Στο δυτικό τμήμα του αρχαιολογικού χώρου, στην αρχική θέση τους, βρίσκονται μαρμάρινες σαρκοφάγοι, οικογενειακοί τάφοι των επιφανών πολιτών της ελληνιστικής και ρωμαϊκής περιόδου.

14. Ιερό Δηλίου Απόλλωνα και Άρτεμης

Πάνω από το λιμάνι της Παροικιάς, σε λόφο με θέα προς τη Δήλο, βρίσκεται το ιερό του Δηλίου Απόλλωνα και της Άρτεμης. Ο μαρμάρινος ναός, διαστάσεων 9,50μ.x6μ., με σηκό και πρόναο με δύο κίονες στην πρόσταση κτίστηκε στα τέλη του 6ου αι. π.Χ/αρχές 5ου αι. π.Χ. Είχε αετωματική στέγη, από την οποία σώζονται τα μαρμάρινα ακρωτήρια. Μέσα στο ναό ήταν στημένο το υπερφυσικού μεγέθους λατρευτικό άγαλμα της Άρτεμης, ύψους 2,74 μ. που χρονολογείται στο 490-480 π.Χ. και εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του νησιού.

15. Αψιδωτό oικoδόμημα (Περιοχή Κριός)

Στην περιοχή Κριός, απέναντι από το λιµάνι Παροικιάς, σώζεται αψιδωτό οικοδόµηµα, µήκους 23µ., πλάτους 9 µ. και ύψους 6 µ. Η πρόσοψή του έχει καταρρεύσει. Η ανατολική αψιδωτή πλευρά του είναι ενσωµατωµένη µέσα στο φυσικό βράχο. Στο άνω µέρος αυτής σχηµατίζεται ένα είδος εξέδρας, για την κατασκευή της οποίας έχουν χρησιµοποιηθεί εννέα µαρµάρινα έδρανα από το αρχαίο βουλευτήριο της Πάρου, του 4ου αι. π.Χ. Το κτίριο πιθανόν λειτουργούσε ως νυµφαίο ή ωδείο της ύστερης αρχαιότητας.

16. Ηρώον Αρχίλοχου- Τρεις Εκκλησιές (Περιοχή Έλητας)

Στην περιοχή Έλητας βρέθηκαν ενεπίγραφες πλάκες από μνημείο-ηρώο αφιερωμένο στον ποιητή Αρχίλοχο, που γεννήθηκε και έζησε στην Πάρο τον 7ο αι. π.Χ. Στην επιγραφή από τον παριανό ιστορικό Μνησιέπη αναφέρεται ότι το Αρχιλόχειο ιδρύθηκε στα μέσα του 6ου αι. π.Χ. Αργότερα, τον 1ο αι. π.Χ., ο Σωσθένης από την Πάρο επισκεύασε το ηρώο και ίδρυσε νέο μνημείο διακοσμημένο με ανάγλυφες εικονιστικές παραστάσεις από τη ζωή του Αρχίλοχου. Σήμερα στη θέση αυτή βρίσκονται τα ερείπια μεγάλης παλαιοχριστιανικής βασιλικής, του 6ου/7ου αι. μ.Χ. για το κτίσιμο της οποίας χρησιμοποιήθηκαν αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη και επιγραφές.

17. Αρχαία λατομεία (Θέσεις Μαράθι και Λάκκοι)

Στο Μαράθι βρίσκονται τα αρχαία λατοµεία µαρµάρου, της περίφηµης παρίας λίθου. Στην αρχαιότητα ονοµαζόταν λυχνίτης, είτε λόγω της διαφάνειάς του είτε επειδή η εξόρυξή του γινόταν µε τη βοήθεια λύχνων από µεγάλο βάθος. Σώζονται τρεις είσοδοι από τις αρχαίες στοές. O υπόγειος χώρος του λατοµείου έχει µήκος 190 µ., πλάτος 50-120 µ., ύψος περίπου 3 µ. και βάθος πάνω από 120 µ. Στην είσοδο της νότιας στοάς υπάρχει ανάγλυφο αφιερωµένο στις Νύµφες από έναν Αδάμαντα Οδρύση, πιθανόν κάποιο τεχνίτη των λατομείων, µε παραστάσεις των θεών του Ολύµπου και την επιγραφή Α∆ΑΜΑΣ ΟΔΡΥΣΗΣ ΝΥΜΦΑΙΣ που χρονολογείται περί το 350-325 π.Χ. Σηµαντική άνθιση γνώρισε η εξόρυξη του µαρµάρου και στα νεώτερα χρόνια, τον 18ο και 19ο αι., όπως φαίνεται και από τα βιοµηχανικά κτίρια που σώζονται σήμερα κοντά στις εισόδους των αρχαίων στοών.

Στα δεξιά του δρόµου προς το Μαράθι, στη θέση Λάκκοι, υπάρχει άλλο ένα αρχαίο λατοµείο, όπου γινόταν επιφανειακή λατόµευση µαρµάρου. Εδώ αποκαλύφθηκε µαρµάρινη στήλη, ύψους 2µ., µε την επιγραφή ΟΡΟΣ ΠΟΛΕΩΣ που σήµαινε τα όρια της αρχαίας πόλης. Εκτίθεται στο αίθριο του Αρχαιολογικού Μουσείου Πάρου.

Mπορείτε να ενημερώνεστε επίσης από την ιστοσελίδα paros.gr

Στοιχεία της έκδοσης:

Κείμενα και επιμέλεια περιεχομένου:

Γιάννος Κουράγιος, Αρχαιολόγος, ΚΑ΄ΕΠΚΑ

Ντόρα Κατσωνοπούλου, Καθ. Αρχαιολογίας, Πρόεδρος ΙΑΠΚ

Φωτογραφίες: Σωτήρης Κουτσιαύτης

Σχεδιασμός: mmk design team

Παρουσίαση: Μαρίνα Ματθαιοπούλου