Πριν από περίπου δύο μήνες, η ηλεκτρονική μας εφημερίδα είχε αναφερθεί στον εμφύλιο που ταλάνισε την Πάρο τα χρόνια του Καποδίστρια. Το περιστατικό έμεινε στην ιστορία ως "Παριανά", ενώ σε αυτό αναφέρθηκε σε επιστολές τους προς τον Φιλικό Παναγιώτη Δημητρακόπουλο τόσο ο ναύαρχος Λάζαρος Τσαμαδός, όσο και Νίκος Βελισσάριος.

Θυμίζουμε ότι όλοι οι πληρεξούσιοι της Πάρου ήταν αρχικά με το μέρος του Καποδίστρια. Στην πορεία όμως, και λίγο πριν από τον θάνατό του, ο άρχοντας της εποχής Σενιόρ Μιχαήλ Κρίσπης συμμάχησε με τους αντιπολιτευόμενους του Καποδίστρια και συγκεκριμένα με τα νησιά Ύδρα , Σπέτσες, Ψαρά.

 Δημιουρργήθηκαν έτσι δύο παρατάξεις: Οι φιλοκαποδιστριακοί αποτελούμενοι από τον Βιτσαρά και τον Χαμάρτο, και οι αντικαποδιστριακοί που ήταν οι Κ.Κονδύλης, Λεον.Κονδύλης, Μιχ.Κρίσπης, Ν.Μαλατέστας.

Ουσιαστικά η δημιουργία του αντι-Καποδιστριακού μπλοκ έγινε με την παρακίνηση των Γάλλων και συγκεκριμένα από τον Κ. Κονδύλη που ήταν πρόξενος της Γαλλίας στην Πάρο. Αυτό φαίνεται και από επιστολή που απέστειλε ο Κρίσπης στον Κονδύλη και ζήτησε κατ΄ουσίαν την φυσική του προστασία και την πολιτική κάλυψη στο εγχείρημα από μεριάς της Γαλλίας.

Μάλιστα ο Κρίσπης (που αναφερόταν από τους αντιπάλους του ως "Λολοκρίσπης") είχε σχηματίσει σώμα ένοπλων φρουρών αποτελούμενο από Κρήτες σκληροτράχηλους πολεμιστές, που είχαν ξεμείνει στη Πάρο από την απόβαση του Δημητρίου Καλλέργη το 1827. Έτσι σφετερίστηκε την εξουσία και στην πράξη ήλεγχε όλο το νησί.

Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η απόβαση τακτικού και άτακτου στρατού τον Σεπτέμβριο του 1832 (που είχε φτάσει από Τήνο και Ναύπλιο) που έληξε την ανταρσία.

Δυστυχώς, τα πάθη της εποχής οδήγησαν σε κτηνωδίες που έλαβαν χώρα εντός της Εκατονταπυλιανής όπου κατέφυγαν ο Κρίσπης και οι άντρες του, για να ζητήσουν άσυλο. Οι αρχηγοί εκτελούνται επί τόπου (πλην του Μαλατέστα που είχε αποσυρθεί από το κίνημα) ενώ στους υπόλοιπους κόβονται οι μύτες και τα αυτιά για παραδειγματισμό.  

                                                   

Βιβλιογραφία:

 (1) Ο ΦΙΛΙΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ,Δ., ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ    ΚΑΙ Η ΠΑΡΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩς ΤΟΥ 1821  Αθήνα  1974 Σελιδ  73-77.                                                  (2) <<ΑΝΕΚΔΟΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΩΝ ΔΗΜΟΓΕΡΟΝΤΩΝ ΜΙΧΑΗΛ ΚΡΙΣΠΗ ΚΑΙ  ΛΕΟΝΑΡΔΟΥ ΚΟΝΔΥΛΗ >>''ΠΑΡΙΑΝΑ'' (Περιοδικόν ) Τομος Β΄Τεύχος 7, 1981 σελιδ 103-104..                             (3)'' Η ΠΑΡΟΣ  ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΝΕΩΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ''<<Επιλογές>>   ''ΝΑΟΥΣΑΙΪΚΑ'' (Περιοδικόν)  τομ Α΄ 2006  Τεύχος 4 & 5        σελδ  4-5..                                                                                                                                                                                                 (4) ''200 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ'' 1821-2021 '' <<Παρος  χρονολόγιον  των συμβάντων της Ελληνικής  επανάστασης 1820-1840... ''ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ''   (Εφημερίδα)  Νοεμβρης 2021 ?,,                                                                                                                        (5)Κωνστ/νου Κριτσήνη, ''Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΣΥΡΟΥ ΤΗΣ ΑΝΩ ΣΥΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟϊΣΤΟΡΙΚΗ ΕΠΟΧΗ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ 20ον Μ,Χ ΑΙΩΝΑ" Σύρος 2008  <<Οι τρεις επί Καποδίστρια εξεγέρσεις 1828-1830 -1831. Σελδ 244-261...