Η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση χρειάζεται αυτοδιοίκηση με αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων, σε ευθεία αντίθεση με το συγκεντρωτικό κράτος που έχει δημιουργήσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη, δήλωσε ο βουλευτής Κυκλάδων Νίκος Συρμαλένιος, μιλώντας στην Ολομέλεια κατά τη συζήτηση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών «Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση και διαχείριση κινδύνων στον δημόσιο τομέα». Και πρόσθεσε ότι η Νέα Δημοκρατία θέλει ένα πρωθυπουργικο-κεντρικό, περιφερειαρχο-κεντρικό, δημαρχο-κεντρικό μοντέλο, που θα έχει απεριόριστη εξουσία. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ θέλει συλλογικά όργανα σε όλα τα επίπεδα που θα εκφράζουν τη δημοκρατικά εκλεγμένη διοίκηση, θα ελέγχονται και θα λογοδοτούν σε αυτούς που τους εξέλεξαν. Και βεβαίως η αυτοδιοίκηση να μην είναι το μακρύ χέρι της κεντρικής διοίκησης, αλλά να έχει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, μία αυτοδιοίκηση που θα έχει στόχο την αποκέντρωση και την περιφερειακή ανάπτυξη.
H ομιλία του Νίκου Συρμαλένιου:
«Επανέρχομαι στα θέματα της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και θα αναφερθώ αποκλειστικά στο πρώτο κομμάτι του νομοσχεδίου. Είναι προφανές ότι η αναγκαιότητα της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης είναι επιτακτικό αίτημα πάρα πολλών χρόνων. Σε ποιο επίπεδο; Προφανώς στον σαφή διαχωρισμό και στον καταμερισμό αρμοδιοτήτων ανάμεσα στα διάφορα επίπεδα της κεντρικής διοίκησης και της αυτοδιοίκησης όλων των βαθμών. Μόνο που σε ό,τι αφορά την αυτοδιοίκηση, για τη δική μας αντίληψη, η αυτοδιοίκηση δεν είναι μόνο ή αποκλειστικά επίπεδο διοίκησης. Για εμάς, η αυτοδιοίκηση είναι και διοίκηση σε χωρικό και τοπικό επίπεδο, που όμως εκλέγεται από τον λαό και, επομένως, είναι κύτταρο λαϊκής εξουσίας και ταυτόχρονα ένα κύτταρο δημοκρατίας.
Σας άκουσα, κύριε Υπουργέ, σε μια επιτροπή που παρακολουθούσα, που είπατε: «Τι κάνατε εσείς στα τεσσεράμισι χρόνια που κυβερνήσατε ως ΣΥΡΙΖΑ σε αυτό το θέμα;». Μας είπατε, μηδέν και μας δείξατε και το στρογγυλό μηδέν. Λοιπόν, η γνωστή σύγκριση σε όλα τα επίπεδα, την οποία κάνετε, συγκρίνοντας ανόμοια πράγματα -γιατί προφανώς έτσι σας συμφέρει-, είναι ότι συγκρίνετε βεβαίως μια εποχή, τη δική μας εποχή στη μέγγενη των μνημονίων, με μια άλλη εποχή, τη σημερινή εποχή, με απελευθερωμένος τους πόρους από την Ευρωπαϊκή Ένωση και με δυνατότητα άσκησης ελεύθερης και αυτοτελούς διακυβέρνησης.
Ξεχάσατε το Παρατηρητήριο της αυτοδιοίκησης; Ξεχάσατε ότι όλες οι δαπάνες είχαν τεθεί υπό τον αυστηρό έλεγχο του κεντρικού κράτους και των δανειστών; Υπήρξε από τότε κάποια αντίστροφη πορεία; Προφανώς υπήρξε αντίστροφη πορεία με τον «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ I», τον οποίο ψηφίσαμε και με τον οποίο προλάβαμε και πήγαμε στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Εσείς, όμως, καταπνίξατε τον «ΚΛΕΙΣΘΕΝΗ I» εν τη γενέσει του. Πρώτη φορά στη Μεταπολίτευση, δηλαδή τα τελευταία πενήντα χρόνια, καταργείται νόμος πριν προλάβει καν να εφαρμοστεί. Αυτό είναι πρωτάκουστο!
Εδώ, λοιπόν, έγκειται η θεμελιώδης στρατηγική διαφορά μας. Εσείς θέλετε τη διοίκηση και την αυτοδιοίκηση με την εξουσία του ενός ανδρός ή γυναικός, ενός ανθρώπου αρχή, δηλαδή πρωθυπουργικο-κεντρικό, περιφερειαρχο-κεντρικό, δημαρχο-κεντρικό μοντέλο, που θα έχει απεριόριστη εξουσία. Εμείς θέλουμε συλλογικά όργανα σε όλα τα επίπεδα που θα εκφράζουν τη δημοκρατικά εκλεγμένη διοίκηση, θα ελέγχονται και θα λογοδοτούν σε αυτούς που τους εξέλεξαν. Και βεβαίως θέλουμε η αυτοδιοίκηση να μην είναι το μακρύ χέρι της κεντρικής διοίκησης, αλλά να έχει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια, μία αυτοδιοίκηση που θα έχει στόχο την αποκέντρωση και την περιφερειακή ανάπτυξη.
Το νομοσχέδιό σας, όχι μόνο δεν προωθεί και δεν κατοχυρώνει την αποκέντρωση, αλλά προωθεί τη συγκέντρωση και τη θεσμοθετεί ακόμα παραπάνω. Στα πλαίσια αυτά θα έπρεπε να ξεκινήσει και μία διαδικασία αποδυνάμωσης των αποκεντρωμένων διοικήσεων μέχρι την οριστική κατάργησή τους. Υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις και από την ΚΕΔΕ για το πώς θα γίνει η μεταφορά αρμοδιοτήτων, πόρων και προσωπικού σε όλα τα επίπεδα. Και για να μην έχουμε παρεξηγήσεις -γιατί στο παρελθόν είχαν υπάρξει τέτοιες-, αυτό να γίνει με απόλυτη διασφάλιση του προσωπικού των αποκεντρωμένων υπηρεσιών και με τη μεταφορά τους εκεί που θα πάνε οι αρμοδιότητες, είτε στον πρώτο, είτε στο δεύτερο βαθμό αυτοδιοίκησης, είτε σε άλλες υπηρεσίες του κεντρικού κράτους.
Η κατανομή και ο καθορισμός των αρμοδιοτήτων δεν μπορεί και δεν είναι αποτέλεσμα ψηφιοποίησης ή καθαρά τεχνοκρατικών διατάξεων. Είναι αποτέλεσμα πολιτικών αποφάσεων που κατανέμουν τις αρμοδιότητες με βάση τη δυνατότητα λήψης αποφάσεων στο πιο κοντινό με τους πολίτες κάθε φορά επίπεδο. Διατάξεις που φέρνετε στο νομοσχέδιο, όπως το Εθνικό Συμβούλιο Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης, το Επιχειρησιακό Κέντρο Πολυεπίπεδης Διακυβέρνησης, τα συντονιστικά όργανα υλοποίησης δημόσιας πολιτικής και λοιπά, μπορεί να είναι χρήσιμες, αλλά δεν αρκούν, εάν δεν ξεκαθαρίζουμε ποια πολιτική αντίληψη υπηρετούν.
Και σας είπα προηγουμένως ότι υπηρετούν σαφώς τη συγκέντρωση του κράτους και της διοίκησης στα χέρια κάθε φορά ενός. Οι αποφάσεις του Συνεδρίου του ΚΕΔΕ δίνουν μια συγκεκριμένη απάντηση στο πρόβλημα. Εσείς τι κάνατε τώρα με αυτό το νομοσχέδιο; Το μόνο που κάνατε είναι να εγγραφεί στο ενεργητικό σας ένα ακόμα νομοσχέδιο, το οποίο δεν πρόκειται να έχει καμία εφαρμογή και καμία υλοποίηση.».
