Τη βεβαιότητα ότι η Ελλάδα μπορεί να πετύχει την επενδυτική βαθμίδα εντός του 2023, εφόσον από τις εκλογές προκύψει ισχυρή και σταθερή κυβέρνηση, εξέφρασε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.
«Είναι δεδομένο ότι βρισκόμαστε σε περιβάλλον αυξησης επιτοκίων. Στην Ελλάδα τα επιτόκια δεν καθορίζονται από την ΤτΕ, αλλά από την ΕΚΤ. Η ΕΚΤ αυξάνει τα επιτόκια σε μια προσπάθεια να συγκρατήσει τον πληθωρισμό. Αυτή τη στιγμή εφόσον η χώρα ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα, θα μπορεί να αποκλιμακώσει το κόστος δανεισμού. Είμαι σίγουρος ότι μπορούμε να πετύχουμε την επενδυτική βαθμίδα εντός του 2023» είπε ο πρωθυπουργός.
«Ισχυρές οι ελληνικές τράπεζες»
Ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι οι ελληνικές τράπεζες είναι απολύτως ισχυρές: «το τραπεζικό σύστημα στην Ευρώπη είναι σταθερό, η ΕΚΤ έχει κάνει μία πολύ σοβαρή δουλειά για να διασφαλίσει την σταθερότητα του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, και πρέπει να σας διαβεβαιώσω για μία ακόμα φορά ότι και οι ελληνικές τράπεζες είναι απολύτως σταθερές, είναι ισχυρές, θωρακισμένες, και δεν αισθάνομαι ότι απειλούνται καθοιονδήποτε τρόπο από αυτή την νευρικότητα που υπάρχει σήμερα στις αγορές».
«Όταν η ελληνική κυβέρνηση ανέλαβε την ευθύνη της διακυβέρνησης το 2019, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ξεπερνούσαν το 40%. Σήμερα είναι κάτω από το 10%, έχουμε ιδιωτικά κεφάλαια σε τουλάχιστον δύο τράπεζες και οι τράπεζες μας είναι ισχυρές και θωρακισμένες. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι θα μπορούσαν κάποιοι άλλοι να βγουν το ίδιο δράμα, αν τους τύχαινε μία τέτοια τραπεζική κρίση επί των ημερών τους όταν οι τράπεζες μας ήταν πολύ μεγάλο συστημικά προβλήματα. Ένα ισχυρό τραπεζικό σύστημα σε συνδυασμό με την απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας, θα μας επιτρέψει να έχουμε όσο το δυνατόν πιο ανταγωνιστικά επιτόκια δανεισμού για επιχειρήσεις και νοικοκυριά».
«Αποκλιμάκωση δημόσιου χρέους χωρίς ασφυκτικούς κανόνες»
Ο πρωθυπουργός προέτρεψε την ΕΕ να προχωρήσει σε αναθεώρηση του οικονομικού της πλαισίου μέχρι το τέλος του έτους. «Είναι απαράδεκτο για εμάς να υπαναχωρήσουμε από τους προηγούμενους κανόνες που έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά αναποτελεσματικοί», είπε ο Μητσοτάκης απαντώντας σε ερώτηση του POLITICO. Πρόσθεσε ότι υπάρχει αυξανόμενη υποστήριξη για μια πιο προσαρμοσμένη προσέγγιση στους κανόνες του χρέους της ΕΕ.
Όπως είπε, χρειάζεται μια λογική αποκλιμάκωσης του δημοσίου χρέους χωρίς ασφυκτικά αυστηρούς κανόνες. «Η πρόταση της Κομισιόν αναγνωρίζει ότι πρέπει να έχουμε μεγαλύτερη ευελιξία ως κράτη μέλη να διαπραγματευόμαστε μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μία λογική αποκλιμάκωσης του δημόσιου χρέους, χωρίς να είμαστε περιορισμένη από ασφυκτικά σκληρούς αριθμητικούς κανόνες. Η Ελλάδα την στηρίζει επί της αρχής». Συμπλήρωσε δε πως «την πρόταση αυτή φαίνεται να ασπάζονται τα περισσότερα κράτη μέλη. Απαιτείται πολύ πιο γρήγορη πρόοδος, και οι δημοσιονομικοί κανόνες πρέπει να συμφωνηθούν πριν το τέλος του έτους. Αυτό που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από την Ελλάδα και από πολλά άλλα κράτη μέλη να επιστρέψουμε στους προηγούμενους δημοσιονομικούς κανόνες, πράγμα που θα συμβεί αυτόματα αν δεν συμφωνήσουμε σε ένα καινούργιο πλαίσιο. Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι μπορεί να συνδυάζει την δημοσιονομική υπευθυνότητα με γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης και με μία γρήγορη απόκλιμάκωση του δημοσίου χρέους».
Πρόσκληση σε Μελόνι, στην ατζέντα και η Hellenic Train
Απαντώντας σε ερώτηση του ΣΚΑΪ, ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι προσκάλεσε Τζόρτζια Μελόνι «να επισκεφτεί πριν από τις εκλογές την Αθήνα για να συζητήσουμε όλη την κοινή ατζέντα. Αποδέχτηκε την πρόταση. Σε αυτή θα εξειδικεύσουμε τις προτάσεις για τους δημοσιονομικούς κανόνες, θα συζητήσουμε τις προκλήσεις του μεταναστευτικού γιατί και η Ιταλία είναι στην πρώτη γραμμή και θύμα των διακινητών που εργαλειοποιούν ανθρώπινες ζωές».
»Επίσης, θα συζητήσουμε τον τρόπο που η ιταλική κυβέρνηση μέσω της Trenitalia θα μπορεί να υποστηρίξει με πιο ενεργό και ουσιαστικό τρόπο την επανεκκίνηση των ελληνικων σιδηροδρόμων. Η ΟΣΕ έχει πουληθεί το 2018 σε ιταλική εταιρία. Μπορούμε να χαράξουμε από κοινού καλύτερο σιδηρόδρομο. Η εταιρία θα επενδύσει σε καλύτερα τρένα, και εμείς θα επενδύσουμε στο δίκτυο».
Για Ανδρουλάκη: «Ρωτήστε τον τι εννοούσε»
Ερωτηθείς για τα όσα είπε ο πρόεδρο τους ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης για τις κυβερνήσεις συνεργασίας, αλλά και την επιλογή τρίτου πολιτικού προσώπου για πρωθυπουργό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε: «Νομίζω θα πρέπει να ρωτήσετε τον κ. Ανδρουλάκη τι εννοούσε με αυτά που είπε. Η χώρα χρειάζεται μια ισχυρή και σταθερή κυβέρνηση για να κάνουμε το άλμα στο μέλλον, και νομίζω αυτό το απαιτεί η σιωπηρή πλειοψηφία της κοινωνίας και γι' αυτό θα συνεχίσω να αγωνίζομαι. Τα υπόλοιπα δε με αφορούν, θα πρέπει να ρωτήσετε άλλους να σας πουν τι ακριβώς εννοούν με αυτά τα οποία λένε».
«Έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να αλλάξουμε το βαθύ κράτος»
«Έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε να αλλάξουμε το βαθύ κράτος, το οποίο έρχεται από ένα παρελθόν που θέλουμε να αφήσουμε πολύ πίσω μας, και έχουμε δώσει πολύ συγκεκριμένα δείγματα γραφής. Το gov.gr είναι μία πολύ επιτυχημένη προσπάθεια να περιορίσουμε την γραφειοκρατία, αλλά και την μικρή διαφθορά που ήταν συνυφασμένη όσον αφορά την σχέση των πολιτών με το κράτος. Ένα ακόμα παράδειγμα είναι η περίπτωση του ΕΦΚΑ. Ο ΕΦΚΑ ήταν βαθύ κράτος που ερχόταν από το παρελθόν και γι’ αυτό χρειαζόταν 2,3 χρόνια για να εκδώσει συντάξεις. Σήμερα η σύνταξη εκδίδεται σε δύο μήνες, γιατί κάναμε δραστικές παρεμβάσεις. Αυτή είναι η μόνη κυβέρνηση κι αυτό το είναι το μόνο κόμμα που έχει δώσει διαπιστευτήρια ότι και μπορεί και θέλει να αλλάξει το κράτος. Αυτές οι μάχες μερικές φορές να μας βγάζουν νικητές κι άλλες φορές τα χάνουμε μάχες, όπως την τραγωδία των Τεμπών, η οποία μας υπενθύμισε ότι υπάρχει πολλή δουλειά να γίνει. Θα προχωρήσουμε πιο δυναμικά, θα σαρώσουμε όλα τα εμπόδια και θα είμαστε απέναντι σε όσους θέλουν να κρατήσουν την Ελλάδα στο παρελθόν».
«Το νερό ήταν και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό»
«Σας διαβεβαιώνω κατηγορηματικά ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως ζήτημα ιδιωτικοποίησης του νερού το οποίο ήταν είναι και θα παραμείνει δημόσιο αγαθό. Απορρίπτουμε την ιδιωτικοποίηση... Και πραγματικά αναρωτιέμαι εάν θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε προς τις εκλογές εν μέσω ενός απαράδεκτου περιβάλλοντος fake news. Η κυβέρνηση έχει εξηγήσει επανειλημμένως γιατί ακριβώς ενισχύει την ρυθμιστική αρχή ενέργειας με αρμοδιότητες που έχει να κάνει με το νερό. Δεν έχει τίποτα να κάνει με μία ενδεχόμενη ιδιωτικοποίηση του νερού, την οποία και επί της αρχής απορρίπτω. Μην ρωτάτε εμένα, για την θέση της κυβέρνησης είναι ξεκάθαρη, ρωτήστε όλους αυτούς που εξακολουθούν και αναπαράγουν αυτά τα fake news».
Ενέργεια: Η κυβέρνηση στήριξε έμπρακτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις
Σε ότι αφορά τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε πως η κυβέρνηση έχει στηρίξει έμπρακτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις και πως καθώς μειώνονται οι τιμές, είναι χαμηλότερη και η ανάγκη επιδότησης. Ανέφερε ότι κανείς δεν είναι σίγουρος τι θα γίνει τον επόμενο χρόνο, και για αυτό το λόγο θα πρέπει να γεμίσουν στην Ευρώπη οι αποθήκες φυσικού αερίου και να γίνει επανασχεδιασμός της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Η Ελλάδα, θα είναι πρωταγωνίστρια σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε αυτές τις συζητήσεις, σημείωσε, προσθέτοντας πως η αποκλιμάκωση στις τιμές ξεκίνησε όταν ελήφθη η απόφαση για την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Πρόσθεσε, πως θελουμε περισσότερα δίκτυα για να εξάγουμε ενέργειαστην Κεντρική Ευρώπη ή αυτή που μπορούμε να μεταφέρουμε ενδεχομένως από την Αφρική.
Aναλυτικά η Συνέντευξη Τύπου του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στις Βρυξέλλες
Αλεξάνδρα Βουδούρη (Καθημερινή): Καλησπέρα κύριε Πρόεδρε, σας ευχαριστώ πολύ. Έχει ξεκινήσει εδώ και πολύ καιρό η συζήτηση για την αλλαγή του πλαισίου της νέας οικονομικής διακυβέρνησης, μετά από μία μακρά περίοδο δημοσιονομικής χαλαρότητας, λόγω της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία. Είπατε, χθες, ότι η Ελλάδα προσέρχεται σε αυτή τη συζήτηση με μια πιο ενισχυμένη θέση από ό,τι το 2019. Τι ακριβώς σημαίνει αυτό ως προς την ουσία της συζήτησης;
Και δεύτερον, αν μου επιτρέπετε, ποια είναι η θέση της Ελλάδας και ως προς τη σχετική πρόταση της Κομισιόν και το πιο βασικό πόσοι την ασπάζονται τη θέση μας; Ευχαριστώ πολύ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η Ελλάδα υποστηρίζει επί της αρχής την πρόταση της Κομισιόν για το νέο πλαίσιο των δημοσιονομικών κανόνων. Η πρόταση της Κομισιόν αναγνωρίζει ότι πρέπει να έχουμε μεγαλύτερη ευελιξία ως κράτη-μέλη, να διαπραγματευόμαστε μαζί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μία λογική αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους χωρίς να είμαστε περιορισμένοι από ασφυκτικά σκληρούς αριθμητικούς κανόνες.
Την πρόταση αυτή φαίνεται να την ασπάζονται τα περισσότερα κράτη-μέλη, όμως είχα την ευκαιρία να τονίσω και στο σημερινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι απαιτείται πολύ πιο γρήγορη πρόοδος. Οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες πρέπει να συμφωνηθούν πριν το τέλος του έτους.
Αυτό το οποίο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να γίνει αποδεκτό από την Ελλάδα, αλλά πιστεύω και από πολλά άλλα κράτη-μέλη, είναι να επιστρέψουμε στους προηγούμενους δημοσιονομικούς κανόνες, πράγμα το οποίο θα συμβεί αυτόματα εάν δεν συμφωνήσουμε ένα καινούριο πλαίσιο.
Η Ελλάδα έχει αποδείξει ότι μπορεί να συνδυάζει τη δημοσιονομική υπευθυνότητα με γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης και με μία γρήγορη αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους. Αυτό, λοιπόν, το οποίο έχουμε πετύχει αυτά τα τέσσερα χρόνια θέλουμε να εξακολουθούμε να μπορούμε να το κατοχυρώνουμε, έτσι ώστε να μπορούμε μόνοι μας να χαράσσουμε μία πολιτική αποκλιμάκωσης του χρέους που δεν θα υπονομεύει τους βασικούς αναπτυξιακούς μας στόχους.
Δημήτρης Γκάτσιος (ΕΡΤ): Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα κι από μένα. Στη διάρκεια των χθεσινών σας δηλώσεων φέρατε στην πρώτη γραμμή τα θετικά αποτελέσματα της ελληνικής οικονομίας αλλά και τον στόχο της επενδυτικής βαθμίδας που θα αποτελέσει τη «γέφυρα» για τη μείωση του κόστους δανεισμού για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Θα ήθελα να σας ρωτήσω πόσο κοντά είμαστε σε αυτό το στόχο, εάν αυτό μπορεί να γίνει μέσα στο 2023 και κατά πόσο οι αγορές βρίσκονται σε μία στάση αναμονής λόγω και των επικείμενων εκλογών στη χώρα μας. Ευχαριστώ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι δεδομένο ότι βρισκόμαστε σε ένα περιβάλλον αύξησης των επιτοκίων. Όπως γνωρίζετε τα επιτόκια στην Ελλάδα δεν καθορίζονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά καθορίζονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία συνυπολογίζει πολλές παραμέτρους. Η κυριότερη, όμως, είναι η προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να συγκρατήσει τον πληθωρισμό.
Αυτή τη στιγμή η Ελλάδα, εφόσον μπορέσει να ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα, θα μπορέσει με αυτόν τον τρόπο να αποκλιμακώσει το κόστος δανεισμού. Με άλλα λόγια, να μπορεί η Ελληνική Δημοκρατία να δανείζεται φθηνότερα, οι τράπεζες να δανείζονται φθηνότερα και τελικά και οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά να μπορούν να δανείζονται φθηνότερα.
Θεωρώ ότι μπορούμε να πετύχουμε την επενδυτική βαθμίδα εντός του 2023. Να το αναδιατυπώσω: είμαι σίγουρος ότι μπορούμε να πετύχουμε την επενδυτική βαθμίδα εντός του 2023 εφόσον από τις εκλογές ο ελληνικός λαός μας εμπιστευθεί και προκύψει μια ισχυρή και σταθερή κυβέρνηση.
Σοφία Φασουλάκη (OPEN): Καλησπέρα, κύριε Πρόεδρε, και από εμένα. Ήθελα να κάνω μια διπλή ερώτηση. Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας πέφτουν, το βλέπουμε και στη χώρα μας. Κανείς όμως δεν ξέρει αν θα παραμείνουν σε αυτά τα επίπεδα που βλέπουμε σήμερα.
Ήθελα να ρωτήσω -εάν θα είστε ξανά κυβέρνηση- αν θα συνεχίσετε να στηρίζετε τα ελληνικά νοικοκυριά, όπως έγινε όλη αυτή την περίοδο. Και δεύτερον, πώς ακούστηκε στους Ευρωπαίους ηγέτες η πρότασή σας για τη μεταφορά ενέργειας μέσω άλλων δικτύων. Μια πρόταση που έκανε σήμερα η Ελλάδα και αν μπορείτε να μας την αναπτύξετε λίγο περισσότερο. Ευχαριστώ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Έχουμε στηρίξει έμπρακτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις απορροφώντας ένα σημαντικό μέρος των αυξήσεων των λογαριασμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Θα θυμάστε, φαντάζομαι, ότι πριν από ένα χρόνο ήταν το κύριο αντικείμενο συζήτησης, όχι μόνο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αλλά και στην ελληνική κοινωνία.
Αποδείξαμε, λοιπόν, ότι μπορούμε να στηρίξουμε νοικοκυριά και επιχειρήσεις και να συγκρατήσουμε τις αυξήσεις στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Και ήμασταν από τους πρώτους που μπορέσαμε να υλοποιήσουμε ένα σχέδιο «ανακύκλωσης» των υπερκερδών των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και διοχέτευσης αυτών των ποσών για να στηρίξουμε την κοινωνία, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Προφανώς, καθώς τώρα μειώνονται οι τιμές, υπάρχει ανάγκη για χαμηλότερη επιδότηση. Όμως κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος τι θα συμβεί με τις τιμές του ρεύματος τον επόμενο χειμώνα. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό να δράσουμε από τώρα, να φροντίσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο να γεμίσουμε τις αποθήκες φυσικού αερίου, αλλά και να προχωρήσουμε πολύ πιο γρήγορα στον ανασχεδιασμό της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, έτσι ώστε η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας να μην καθορίζεται μόνο από την υψηλότερη οριακή τιμή του συστήματος, που εν προκειμένω το τελευταίο διάστημα δεν ήταν άλλη από την τιμή του φυσικού αερίου.
Η Ελλάδα θα εξακολουθεί να είναι πρωταγωνίστρια σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε αυτές τις συζητήσεις. Θέλω να σας θυμίσω ότι ίσως δεν είναι σύμπτωση το γεγονός ότι υπήρξε μια πολύ γρήγορη αποκλιμάκωση των τιμών του φυσικού αερίου από τότε που επιβλήθηκε, επιτέλους, το πλαφόν στο φυσικό αέριο.
Από εκεί και πέρα θέλουμε περισσότερα δίκτυα και διασυνδέσεις μεταξύ Ελλάδος και Βορρά, για να μπορούμε να εξάγουμε την ενέργεια την οποία παράγουμε εμείς, αιολική ή ηλιακή, στην κεντρική Ευρώπη, ή ενδεχομένως την ενέργεια την οποία μπορούμε να μεταφέρουμε και από την βόρεια Αφρική. Πιστεύω ότι έχει καταστεί πια κοινός τόπος ότι πρέπει να διασυνδέσουμε τα δίκτυα της ηλεκτρικής ενέργειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο με μεγαλύτερη ταχύτητα.
Ναντίν Χαρδαλιά (ΣΚΑΪ): Καλησπέρα, κύριε Πρόεδρε, και από μένα. Ήθελα να μας εξειδικεύσετε αν είναι δυνατόν το περιεχόμενο της συζήτησής σας με την Ιταλίδα Πρωθυπουργό ως προς την οικονομία και τους κανόνες οικονομικής διακυβέρνησης, καθώς και να μας πείτε αν είχατε την ευκαιρία σε αυτό το τετ α τετ να κάνετε μία έστω πρώτη συζήτηση μαζί της σχετικά με αυτό που είχατε ανακοινώσει για μία επαναξιολόγηση της σύμβασης με την Hellenic Train για την επένδυση σε καλύτερα τρένα στην Ελλάδα ή αν ορίσατε κάποιο ραντεβού για να το συζητήσετε εν τέλει.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κάλεσα την Ιταλίδα Πρωθυπουργό, την κα. Giorgia Meloni, να επισκεφθεί την Αθήνα πριν από τις εκλογές, για να συζητήσουμε όλη την ατζέντα των διμερών μας θεμάτων.