Mανώλης Γλέζος: Τιμή στον "Πρώτο Παρτιζάνο της Ευρώπης"
Πέρασαν τρία χρόνια από τον θάνατο του ήρωα της Εθνικής Αντίστασης, Μανώλη Γλέζο, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 98 ετών, σαν χθες.
Μαζί με τον Λάκη Σάντα υπήρξε συμπρωταγωνιστής σε μία από τις πρώτες αντιστασιακές ενέργειες στην κατεχόμενη Ελλάδα και ευρύτερα στην κατεχόμενη από τον Άξονα Ευρώπη κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο Μανώλης Γλέζος γεννήθηκε στον Απείρανθο Νάξου το 1922. Πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση εναντίον των Ναζί κατακτητών σε νεαρή ηλικία. Ειδικότερα, πρωταγωνίστησε και σε μία από τις πρώτες αντιστασιακές δράσεις όταν μαζί με το Λάκη Σάντα κατέβασαν τη ναζιστική σημαία από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης τη νύχτα της 30ής προς 31η Μαΐου του 1941.
Ο ίδιος ο Γλέζος, βέβαια, στο βιβλίο του Εθνική Αντίσταση 1940-45 αποκαλύπτει ότι ο πρώτος αντιστασιακός στην Ελλάδα ήταν ο άγνωστος Μάθιος Πόταγας, ο 17χρονος μαθητής από τη Βαρβάκειο σταμάτησε τη φάλαγγα των γερμανικών τεθωρακισμένων στο δρόμο προς τη Βυτίνα.
Το απόσπασμα από το ογκώδες έργο του: «Το μεσημέρι της 2ας Μαΐου 1941, ο 17χρονος μαθητής της Ε΄ Γυμνασίου του Βαρβακείου από τη Βυτίνα, Μάθιος Πόταγας, πετάχτηκε άοπλος στη μέση του δρόμου, ύψωσε το χέρι και φώναξε στη φάλαγγα των αρμάτων μάχης των ναζί που έφτασαν στη γέφυρα Κουτρουμπή, στο δημόσιο δρόμο, που περνούσε έξω από τη Βυτίνα: “Σταθείτε. Δεν θα μας σκλαβώσετε. Είμαι εδώ μόνος. Αλλά η Ελλάδα ολόκληρη ακολουθεί’. Έκπληκτος ο διοικητής της φάλαγγας, ρώτησε το διερμηνέα, τι λέει αυτό το παιδί. Όταν ο διερμηνέας του εξήγησε, ο διοικητής με το αυτόματό του σκότωσε τον Πόταγα. Αλλά δεν έφτανε στον ναζί αξιωματικό μόνον ο θάνατος. Διέταξε τους στρατιώτες του και με έναν ογκόλιθο συνέθλιψαν το κεφάλι του νέου που τόλμησε να υψώσει το ανάστημά του απέναντι στο Γ΄ Ράιχ και τον στρατό του…».
Ποιος στα αλήθεια ξέρει αυτή τη συγκλονιστική ιστορία; Πόσα παιδιά έχουν επισκεφθεί, ας πούμε, το σπίτι του Υμηττού όπου τρεις νεαροί ΕΠΟΝίτες στις 28 Απριλίου του 1944, άντεξε σε εφτάωρη μάχη με τους Γερμανούς και τους συνεργάτες τους, ώστε να μη καταληφθεί το σπίτι αποθήκη όπλων και πυρομαχικών;
Τα ονόματα των Γλέζου και Σάντα έμειναν στη μνήμη του αντιστασιακού κινήματος ζωντανά.
Ο Καμπανέλλης για τον συμμαθητή του Μανώλη Γλέζο και το κατέβασμα της σβάστικας από την Ακρόπολη
Παράλληλα, μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας εργάστηκε ως δημοσιογράφος στις εφημερίδες ”Αυγή” και ”Ριζοσπάστης”, συνελήφθη και καταδικάστηκε σε θάνατο με την κατηγορία της ”προδοσίας”. Κατά τη διάρκεια των μετεμφυλιακών χρόνων βρέθηκε αρκετές φορές στη φυλακή ενώ και κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών φυλακίστηκε και εξορίστηκε στη Γυάρο, στο Παρθένι της Λέρου και τέλος στον Ωρωπό.
Ακόμη, ο Μανώλης Γλέζος υπήρξε ιδιαίτερα δραστήριος πολιτικά. Ήταν μία από τις κορυφαίες πολιτικές προσωπικότητες του κόμματος της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ) τις δεκαετίες του 1950 και του 1960. Στη Μεταπολίτευση αποφάσισε η ΕΔΑ να συνεργαστεί με το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και ο ίδιος εκλέχτηκε Βουλευτής στις εκλογές του 1981 και του 1985. Την 1η Ιανουαρίου 1987 παραιτήθηκε του βουλευτικού του αξιώματος.
Στις εκλογές του 2000 ήταν υποψήφιος με τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ. Την περίοδο της οικονομικής κρίσης και της σκληρής λιτότητας συμμετείχε στις αντιμνημονιακές κινητοποιήσεις την περίοδο 2010-2012 και εκλέχθηκε βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2012.
Στις Ευρωεκλογές του 2014 εξελέγη ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ, πρώτος σε σταυρούς προτίμησης, θέση από την οποία παραιτήθηκε το καλοκαίρι του 2015.
Ο Μανώλης Γλέζος παρέμεινε πιστός στις ιδέες και τις αξίες του και συνέχισε να αγωνίζεται ως το τέλος της ζωής του για κοινωνική δικαιοσύνη, ισότητα και ειρήνη, παραμένοντας ένα σύμβολο της Εθνικής Αντίστασης και της Αριστεράς τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη μιας και του είχε αποδοθεί και το προσωνύμιο του ”Πρώτου Παρτιζάνου της Ευρώπης”.
Ο Γλέζος και η Πάρος
Η μητέρα του Μανώλη Γλέζου ήταν η Μάχη Ναυπλιώτη (Μάρπησσα 1892- Αθήνα 1963), από τη Μάρπησσα της Πάρου. Πρώτος σύζυγός της ήταν ο Νίκος Γλέζος με τον οποίο απέκτησε τον βουλευτή της Αριστεράς Μανώλη Γλέζο και τον Νίκο Γλέζο.
Ο δεύτερος σύζυγός της ήταν ο Νικόλαος Δημητροκάλλης όπου απέκτησε άλλα δύο παιδιά, τον Γ. Δημητροκάλλη και την Βασιλική Δημητροκάλλη.
Ο ίδιος ο Μανώλης Γλέζος μέχρι τα τελευταία χρόνια συνήθιζε να μένει για μεγάλα χρονικά διαστήματα στο πατρικό σπίτι της Μάρπησσας όταν βρισκόταν στο νησί.
Συμμετείχε ενεργά εξάλλου στα κοινά της Πάρου όταν το 2010 ως επικεφαλής του δημοτικού συνδυασμού "Κίνηση Ενεργών Πολιτών Πάρου" είχε εκλεγεί δημοτικός σύμβουλος και παρέμεινε στο νησί για μεγάλο μέρος της θητείας του.