Ξεκαθαρίζει το πολεοδομικό τοπίο μεταξύ λιμένων και δήμων

Πολεοδομικά ζητήματα που αφορούν τις χερσαίες ζώνες λιμένων και ενδεχόμενες διαφορές τους με τους δήμους, φιλοδοξεί να επιλύσει σχετική ρύθμιση που περιλαμβάνεται σε νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος και θα βρίσκεται σε διαβούλευση έως την Δευτέρα 13 Νοεμβρίου στη διαδικτυακή πλατφόρμα open.gov.

Η νέα ρύθμιση (άρθρο 11) αναμένεται να επιλύσει χρόνια πολεοδομικά προβλήματα σε όλα τα λιμάνια της χώρας, κυρίως για αυτά που είναι διεθνούς ενδιαφέροντος,  ενώ για πρώτη φορά επιχειρείται ο σχεδιασμός νέου  οικοδομικού κανονισμού μόνο για λιμένες, που έχει ήδη ξεκινήσει να συντάσσεται.

Όπως εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πηγή από το υπ.Ναυτιλίας, αναφορικά με τις πολεοδομικές διαφορές που προκύπτουν για τις χερσαίες ζώνες, υπάρχουν αυτή τη στιγμή περιπτώσεις όπου αθλητικές εγκαταστάσεις ή άλλοι χώροι να ανήκουν και σε λιμένες και σε δήμους.

Επίσης πρόσθεσαν ότι υπάρχουν περιπτώσεις λιμένων που στους σχεδιασμούς τους αναφέρουν μόνο περιγραφικά τα τμήματα της χερσαίας ζώνης τους, χωρίς τοπογραφικά διαγράμματα κάτι που περιπλέκει ακόμα περισσότερο την κατάσταση.

-Νέος οικοδομικός κανονισμός-

Σχετικά με το νέο οικοδομικό κανονισμό μόνο για τα λιμάνια, αυτός θα μπορεί να  ανταποκρίνεται στις εξελίξεις της τεχνολογίας των κατασκευών  αλλά και να προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα που τίθενται από την κλιματική αλλαγή και την αυξημένη ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος.

Για παράδειγμα αν κάποια διοίκηση λιμένος ζητούσε από την πολεοδομία του δήμου την κατασκευή μιας αποθήκης ειδικού τύπου ή ενός σιλό ή την επέκταση μιας σιδηροδρομικής γραμμής μέσα στο λιμάνι,  δεν μπορούσε κάτι τέτοιο να καλυφθεί από την υπάρχουσα πολεοδομική νομοθεσία.

Με το άρθρο 11 του νομοσχεδίου «Όροι δόμησης, κατασκευής, επιτρεπόμενες χρήσεις γης για κέντρα δεδομένων, χωροταξικές και πολεοδομικές ρυθμίσεις, αξιοποίηση πόρων Πράσινου Ταμείου και λοιπές περιβαλλοντικές και ενεργειακές διατάξεις» θα μπορούν να εκδίδονται  Προεδρικά Διατάγματα και  θα δίνεται πλέον η δυνατότητα στα λιμάνια και τους δήμους της χώρας να ρυθμίζουν με μία πράξη πολεοδομικά ζητήματα που αφορούν τις χερσαίες ζώνες.

Τα προεδρικά διατάγματα μετά από πρόταση των αρμόδιων  υπουργείων θα εγκρίνουν  τα Αναπτυξιακά Προγράμματα και τις Μελέτες Διαχείρισης Λιμένα (MasterPlan) των λιμένων της χώρας που έχουν χαρακτηρισθεί ως διεθνούς ενδιαφέροντος ή εθνικής σημασίας.

Με τα σχέδια αυτά θα καθορίζονται τα μέγιστα επιτρεπόμενα όρια της ζώνης λιμένα, οι χρήσεις γης και οι όροι και περιορισμοί δόμησης στη χερσαία ζώνη του λιμένα, οι επιτρεπόμενες προσχώσεις και τα γενικά χαρακτηριστικά των προγραμματιζόμενων έργων που εξυπηρετούν την εμπορική, επιβατική, ναυτιλιακή, τουριστική, βιομηχανική και αλιευτική κίνηση, καθώς και την επισκευή και τον δεξαμενισμό πλοίων, η κυκλοφοριακή οργάνωση και κάθε άλλο αναγκαίο στοιχείο για την εξυπηρέτηση της λειτουργικότητας και της ασφάλειας του λιμένα.

Εξάλλου έως την έγκριση του νέου οικοδομικού κανονισμού, με τα Προεδρικά Διατάγματα, θα μπορούν να εγκρίνονται παρεκκλίσεις σε ό,τι αφορά το ύψος και τον συντελεστή κατ' όγκο εκμετάλλευσης αποθηκών, εγκαταστάσεων εφοδιαστικής και άλλων ειδικών κτιρίων και εγκαταστάσεων, καθώς και οι αποστάσεις μεταξύ των κτιρίων και εγκαταστάσεων.

Τα Προεδρικά Διατάγματα θα εκδίδονται με πρόταση των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και Μεταφορών.

Εφόσον, στη χερσαία ή θαλάσσια ζώνη του λιμένα υπάρχουν μνημεία, αρχαιολογικοί χώροι, ιστορικοί τόποι ή άλλα πολιτιστικά στοιχεία  τα Προεδρικά Διατάγματα θα εκδίδονται από τον υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού. Επίσης αν συμπεριλαμβάνονται σιδηροδρομικές και εθνικές οδικές υποδομές,θα συντάσσονται από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών.

Αυτή αυτή τη στιγμή το μοναδικό λιμάνι της χώρας που διαθέτει Προεδρικό Διάταγμα είναι ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς ΟΛΠ.

Σε αυτό περιλαμβάνονται όλες οι προβλέψεις για τη λειτουργία και την περαιτέρω ανάπτυξη του λιμένα, οι λιμενικές ζώνες και υποζώνες, οι χρήσεις γης, οι όροι δόμησης, οι νέες υποχρεωτικές και μη επενδύσεις και οι περιβαλλοντικές δεσμεύσεις.

-Τι υποστηρίζουν στελέχη της λιμενικής βιομηχανίας-

Σύμφωνα με στελέχη της λιμενικής βιομηχανίας η νέα ρύθμιση επιλέχθηκε με αφορμή το πρόσφατο «μπλοκάρισμα» των έργων στο λιμάνι του Πειραιά έπειτα από απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) στο οποίο είχαν προσφύγει γειτονικοί δήμοι.

Η διαδικασία πλέον αλλάζει. Έως σήμερα η Επιτροπή Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Λιμένων (ΕΣΑΛ) γνωμοδοτούσε για το σχέδιο ανάπτυξης ενός λιμένα (master plan) και μετά ακολουθούσε η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος περί χρήσεων γης και όρων δόμησης.

Τώρα, αφού υπάρξει η γνωμοδότηση από την ΕΣΑΛ, μετά έρχεται η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων επί του master plan για τους όρους χρήσης γης και όρων δόμησης.Ο φάκελος του σχεδιασμού θα ξαναεπιστρέφει στην ΕΣΑΛ και μετά θα ακολουθεί τον «δρόμο» προς το Συμβούλιο της Επικρατεία ΣτΕ προκειμένου να εκδοθεί το Προεδρικό Διάταγμα που εγκρίνει το master plan και τις χρήσεις γης και όρους δόμησης.

Σημειώνεται ότι κάθε δήμος που μπορεί να είχε διαφωνίες σε αναπτυξιακά έργα των λιμένων εθνικής σημασίας ή περιβαλλοντικά ζητήματα, συνήθως προσέφευγε στη δικαιοσύνη εμποδίζοντας για μεγάλο χρονικό διάστημα την πορεία των έργων και δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στο επιχειρησιακό πρόγραμμα των επενδυτών, κυρίως στους λιμένες εθνικής σημασίας.

Τα προεδρικά διατάγματα θα αποτελούν πλέον ισχυρό όπλο των διοικήσεων των διοικήσεων στους λιμένες καθώς αν κάποια δημοτική αρχή αποφασίσει να προσφύγει στη δικαιοσύνη, μια απόφαση υπέρ της θα έχει περιορισμένη τύχη.