Γιώργος Τζανίδης: Ο μύθος της δημιουργίας νοσοκομείου στην Πάρο
Για λίγα ζητήματα της καθημερινότητας του νησιού μας επικρατεί το μέγεθος της παραπληροφόρησης όσο για αυτό της αναγκαιότητας δημιουργίας νοσοκομειακής μονάδας στην Πάρο. Η ύπαρξη τοπικού Νοσοκομείου παρουσιάζεται (αλλά και πιστεύεται από την πλειοψηφία των κατοίκων του νησιού), ως η ιδεώδης λύση για την οργάνωση των υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο. Κατ΄ αρχάς υπάρχει η πεποίθηση ότι σε μια περίπτωση επείγουσας ανάγκης, ένα τοπικό Νοσοκομείο θα παρέχει πολύ μεγαλύτερη ασφάλεια. Επίσης, ότι θα είναι στελεχωμένο με πολύ περισσότερους ιατρούς αλλά και βιοϊατρική τεχνολογία, με αποτέλεσμα οι επισκέψεις σε ιδιώτες ιατρούς να μην είναι πια απαραίτητες και ότι αυτές θα ελαχιστοποιηθούν, ενώ συγχρόνως πολύ άδικοι θάνατοι θα προληφθούν και γενικότερα η θνησιμότητα και η νοσηρότητα στο νησί θα μειωθεί. Τέλος, η προτεινόμενη θέση του στο παλαιό αεροδρόμιο, μακριά από το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Παροικίας, θα εξυπηρετήσει τελικά πολύ καλύτερα τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού μας. Ούτε λίγο ούτε πολύ παρουσιάζεται τεχνηέντως σχεδόν ως ένας «υγειονομικός παράδεισος» ο οποίος θα δώσει όλες τις απαιτούμενες για το νησί λύσεις, ενώ η ανακοίνωση της δημιουργίας του κατά την διάρκεια της προηγούμενης προεκλογικής περιόδου, οδήγησε κατά τη γνώμη των περισσοτέρων σε νίκη την παράταξη του σημερινού Δημάρχου Πάρου με πολύ μικρή μάλιστα διαφορά. Στην πραγματικότητα τίποτα από τα προηγούμενα χαρακτηριστικά δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Το νοσοκομείο δεν είναι υγειονομικός παράδεισος, αλλά μια πολιτική απάτη με σκοπό το προσωπικό πολιτικό και μη όφελος, αυτών που αναφέρουν ότι θα το δημιουργήσουν. Συγκεκριμένα:
Η άποψη ότι το Νοσοκομείο θα έχει πολύ περισσότερους ιατρούς και μηχανήματα είναι απάτη
Οι μονάδες υγείας που έχουν θεσμοθετηθεί στην χώρα μας είναι μόνο τρεις: 1. Κέντρα Υγείας 2.Νοσοκομεία και 3. ΚΥ/Νοσοκομεία. Τα τελευταία δημιουργήθηκαν στο παρελθόν ως μια ερμαφρόδιτη κατάσταση με σκοπό να παρέχουν ΠΦΥ και νοσοκομειακή περίθαλψη συγχρόνως και τα οποία κατά κανόνα απέτυχαν σε όλες τις περιπτώσεις (δεν έκαναν κανένα από τους δύο σκοπούς τους ικανοποιητικά), ενώ είναι στην ουσία, λειτουργούν αλλά και θεωρούνται νοσοκομεία. Η διαφορά μεταξύ ενός νοσοκομείου και ενός Κέντρου Υγείας δεν είναι ο αριθμός των ιατρών και των μηχανημάτων: ένα ΚΥ πχ των Αθηνών συχνά έχει περισσότερο προσωπικό από περιφερειακό μικρό Νοσοκομείο.
Η μοναδική διαφορά τους είναι στον σκοπό: σκοπός του Νοσοκομείου δεν είναι η παροχή φροντίδας σε εξωτερικούς ασθενείς (πάνω από το 90-95% των περιπτώσεων που επισκέπτονται μονάδες υγείας), αλλά η αντιμετώπιση των ασθενών που χρειάζονται εισαγωγή και νοσηλεία για να θεραπευτούν. Αντίθετα το ΚΥ εστιάζει και ενδιαφέρεται για την συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών που δεν χρειάζονται εισαγωγή σε Νοσοκομείο (Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας). Συμπερασματικά, δεν είναι ο αριθμός των ιατρών, του προσωπικού ή των μηχανημάτων αυτό που διαφοροποιεί τις δύο δομές αλλά μόνο ο στόχος λειτουργίας τους. Εφόσον το ΚΥ της Πάρου μετατραπεί σε Νοσοκομείο, οι εξωνοσοκομειακές υπηρεσίες ΠΦΥ που θα παρέχει (οι οποίες αντιστοιχούν σε άνω του 95% των αναγκών) αναμένονται να επιδεινωθούν καθώς ολόκληρο (το περιορισμένο) δυναμικό της μονάδας θα προσανατολιστεί προς την κάλυψη των αναγκών νοσηλείας των ασθενών, βάζοντας σε δεύτερη μοίρα την αντιμετώπιση των εξωτερικών ασθενών, ιδίως με χρόνια νοσήματα. Έτσι, οι τυχόν επισκέψεις σε ιδιώτες ιατρούς αναμένεται να αυξηθούν, αφού πρακτικά μόνο αυτοί θα παρέχουν ΠΦΥ.
Η άποψη ότι αυτή τη στιγμή στο ΚΥ λαμβάνουν χώρα πολλοί άδικοι θάνατοι κατά την αντιμετώπιση των επειγόντων στο νησί οι οποίοι δεν θα λάμβαναν χώρα εάν υπήρχε Νοσοκομείο δεν είναι αληθής
Οι μόνοι σημαντικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο στην προλήψιμη νοσηρότητα και την θνησιμότητα στα επείγοντα είναι: 1. Η ορθή διάγνωση- αντιμετώπιση από τους ιατρούς του ΚΥ και 2. Η γρήγορη διακομιδή όχι στο κοντινότερο Νοσοκομείο, αλλά στο κοντινότερο κατάλληλο νοσοκομείο. Μόνο το πρώτο σκέλος αφορά το ΚΥ καθώς το δεύτερο αποφασίζεται από το ΕΚΑΒ.
Σε ότι αφορά το πρώτο σκέλος είναι παγκοσμίως γνωστό ότι για αυτό κατά κανόνα δεν απαιτείται υψηλή τεχνολογία ούτε ιατροί όλων των ειδικοτήτων, αλλά κλινικοί ιατροί που γνωρίζουν καλά την επείγουσα ιατρική καλά κατηρτισμένοι και εκπαιδευμένοι να εκτελούν τις κατάλληλες ιατρικές πράξεις/ δεξιότητες με σκοπό να σταθεροποιήσουν τους ασθενείς πριν την διακομιδή. Σε αυτό το κομμάτι υπάρχει όντως σοβαρό έλλειμα με ευθύνη τόσο της Πολιτείας: 1. Έλλειψη θεσμοθετημένης υποχρεωτικής μετεκπαίδευσης πριν τον διορισμό σε νησί 2. Αδυναμία ασφαλιστικής κάλυψης του ιατρού για επείγουσες πράξεις 3. Έλλειψη αυστηρών κριτηρίων ποιότητας και ελέγχου των ιατρικών πράξεων που εκτελούνται κτλ, όσο και τοπικών παραγόντων του νησιού: 1. Εσφαλμένη απαίτηση για την παρουσία ειδικού ιατρού σε όλες τις περιπτώσεις 2. Έλλειψη εμπιστοσύνης στον μη ειδικό ιατρό να αντιμετωπίσει αξιόπιστα τα επείγοντα, να προβεί στις κατάλληλες ιατρικές πράξεις κτλ.
Η απόλυτη απόδειξη ότι μικρό Νοσοκομείο ή ειδικός ιατρός δεν σημαίνει απαραίτητα καλύτερη φροντίδα προκύπτει από το γεγονός ότι τα νησιά του Αιγαίου είναι γεμάτα από διορισμένους Καρδιολόγους που δεν θρομβολύουν τα εμφράγματα, Χειρουργούς που δεν κάνουν επεμβάσεις, Γυναικολόγους που δεν κάνουν τοκετούς κτλ, ενώ το γειτονικό μας Νοσοκομείο της Νάξου, (αλλά ακόμη και αυτό της Σύρου), διακομίζει τα περισσότερο κρίσιμα περιστατικά σε μεγαλύτερα Νοσοκομεία, με όγκο μάλιστα διακομιδών (σύμφωνα με το ΕΚΑΒ) πολύ μεγαλύτερο από το ΚΥ της Πάρου! Τι νόημα έχει η δημιουργία Νοσοκομείου στην Νάξο, όταν νοσηλεύονται εκεί ελάχιστα περιστατικά (τα εντελώς ελαφρά) όταν όλα τα άλλα διακομίζονται τελικά στην Αθήνα;
Η άποψη ότι στο νησί έχουμε κακή υγεία (υψηλή θνησιμότητα και νοσηρότητα από χρόνια νοσήματα) λόγω έλλειψης Νοσοκομείου είναι παντελώς ψευδής
Έχει αποδειχθεί πέραν πάσης αμφιβολίας και είναι αποδεκτό σήμερα από όλους ανεξαιρέτως (συμπεριλαμβανομένης και της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας), ότι μόνο η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας βελτιώνει την υγεία και προλαμβάνει θανάτους και όχι τα Νοσοκομεία. Επίσης, τα μικρότερα Νοσοκομεία, όχι απλώς είναι αντιοικονομικά και δυσλειτουργικά, αλλά ακόμη χειρότερα έχουν πολλαπλάσια ενδονοσοκομειακή θνησιμότητα και επιπλοκές από τα μεγαλύτερα. Ο όγκος των επιστημονικών δεδομένων είναι τεράστιος και στο μέλλον πολύ πιθανόν να απαγορευτεί ιατρικά να εκτελούνται κάποιες μη επείγουσες ιατρικές πράξεις ή επεμβάσεις στην επαρχία, όταν θα μπορούσαν να ολοκληρωθούν σε μεγαλύτερα κέντρα. Και ερωτώ: ποιος από τους κατοίκους του νησιού μας θα επέλεγε το τοπικό μελλοντικό Νοσοκομείο της Πάρου για μια πχ απλή επέμβαση σκωλικοειδεκτομής ή κήλης ή για να νοσηλευτεί με πνευμονία όταν θα μπορούσε να κάνει το ίδιο ασφαλέστερα και με λιγότερες επιπλοκές στην Σύρο ή στην Αθήνα; Ερωτώ δεύτερη φορά: ποιος θα ήθελε το παιδί του ή ο ίδιος να νοσηλευτεί σε ένα τέτοιο Νοσοκομείο, όταν σήμερα αμφισβητείται ακόμη και η ποιότητα της φροντίδας του Νοσοκομείου της Σύρου; Τότε θα δω και εγώ και θα καταλάβω.
Η άποψη ότι η βέλτιστη θέση της Δημόσιας μονάδας του νησιού μας είναι εκτός Παροικίας πχ στην θέση του παλαιού αεροδρομίου είναι λαθεμένη
Η συντριπτική πλειοψηφία των διακομιδών γίνονται με τα πλοία της γραμμής και αμέσως μετά ακολουθούν τα άλλα πλωτά μέσα, ενώ ελάχιστες γίνονται με ελικόπτερα μέσω αεροδρομίου. Έτσι, ας υποθέσει κανείς ότι κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου λαμβάνει χώρα ένα σοβαρό τροχαίο ατύχημα στον δρόμο Παροικίας – Νάουσας (πολύ συχνή περίπτωση) και ότι ο τραυματίας χρειάζεται μετά από μια πρώτη εκτίμηση από τους ιατρούς στο μελλοντικό «Νοσοκομείο του αεροδρομίου», μια αξονική τομογραφία ενώ μετά αποφασίζεται η διακομιδή του με πλοίο της γραμμής στην Αθήνα. Αντιλαμβάνεται ο αναγνώστης του κειμένου τι κινήσεις πρέπει να γίνουν με το ασθενοφόρο όχημα μέσω της γνωστής κίνησης του περιφερειακού της Παροικίας ώστε ο ασθενής τελικά να διακομιστεί; (από αεροδρόμιο προς Νάουσα και πίσω, κατόπιν πάλι Παροικία για αξονική και πίσω και μετά πάλι Παροικία για το καράβι).
Επίσης αναρωτιέμαι ποιος ιδιώτης επενδυτής θα δημιουργούσε μια ιδιωτική μονάδα στον χώρο του παλαιού αεροδρομίου, ακόμη και εάν του παραχωρούσαν δωρεάν το οικόπεδο; Φυσικά κανείς. Γιατί ο ιδιώτης ενδιαφέρεται πρωτίστως η θέση να εξυπηρετεί τον κόσμο που θα επισκέπτεται το κέντρο του. Συμπερασματικά, η παρούσα θέση του ΚΥ είναι η βέλτιστη (δίπλα στο λιμάνι και στο ΚΤΕΛ, κοντά σε ιδιωτικά κέντρα). Δεν θα υπάρξει μεγαλύτερο δώρο για την ιδιωτική Υγεία του νησιού από τον εξοστρακισμό της Δημόσιας Μονάδας Υγείας τόσο μακριά. Όσο για την πρόταση για την διατήρηση του ΚΥ στην θέση του (που συνεπάγεται συντήρηση δύο μονάδων υγείας ενώ μέχρι και σήμερα αδυνατούμε να λειτουργήσουμε την μια), αυτή είναι ανάξια του οποιουδήποτε σχολιασμού.
Λαμβάνοντας όλα τα προηγούμενα υπόψη, όπως και το γεγονός ότι σε όλη την Ευρώπη και παγκοσμίως τα μικρά Νοσοκομεία κλείνουν οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι υποσχέσεις αυτού του είδους δεν είναι απλώς ψευδείς, αλλά και βλαπτικές για την υγεία. Εξάλλου ο ίδιος ο κ. Κωβαίος σε προηγούμενη ομιλία του τον Ιανουάριο του 2023 (βλέπε video), ανέφερε με καθαρότητα την αλήθεια δηλαδή ότι «Νοσοκομείο ως Νοσοκομείο δεν μπορεί να γίνει»,ενώ ο στρατηγικός σχεδιασμός της παράταξής του είναι μάλιστα στο μέλλον να διακομιζόμαστε στο Νοσοκομείο της Νάξου και όχι στην Σύρο.
Τζανίδης Γεώργιος
Oοργανικός διευθυντής KY Πάρου
γενικός συντονιστής γενικής ιατρικής ν. Aιγαίου
msc διοίκησης υπηρεσιών υγείας
μετεκπαιδευθείς στην επείγουσα ιατρική