Γεραπετρίτης: Ζητούμε και πάλι συγγνώμη - Δύο σταθμάρχες παντού

Με δύο σταθμάρχες ανά σταθμό και μειωμένο μεταφορικό έργο (σε επίπεδο δρομολογίων ή και σταθμών) θα επαναλειτουργήσει ο σιδηρόδρομος, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Επικρατείας αρμόδιος και για τις Μεταφορές- Υποδομές, Γιώργος Γεραπετρίτης.

Όπως εκτιμά, θα είναι εφικτό να επανεκκινήσει και πάλι ο σιδηρόδρομος προς τα τέλη του μήνα, ενώ όπως είπε θα γίνει ό,τι απαιτείται προκειμένου να λειτουργήσει με συνθήκες απόλυτης ασφάλειας. Ο κ.Γεραπετρίτης σημείωσε ότι η οδύνη απαιτεί κάθαρση και χαρακτήρισε εύλογο και το θυμό και τις αντιδράσεις των πολιτών.

Ο ίδιος αναφέρθηκε στο ντόμινο λαθών που έγιναν το μοιραίο βράδυ στη Λάρισα σημειώνοντας ότι το τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης του σταθμού της Λάρισας λειτουργούσε αδιαλείπτως, και το μοιραίο βράδυ έπρεπε να είχε γίνει χάραξη πορείας στον πίνακα, που δεν έγινε και εξ ορισμού θα είχε αποτρέψει. Δεν συντελέστηκε η αυτόματη αλλαγή του κλειδιού και θα έπρεπε να είχε υπάρξει παρακολούθηση στον ηλεκτρονικό πίνακα μετά την αποχώρηση της αμαξοστοιχίας και για 5,5 χιλιόμετρα θα είχε αποφευχθεί το μοιραίο γιατί θα φαινόταν η μετάπτωση της αμαξοστοιχίας στη λανθασμένη γραμμή. Δεν υπήρξε και αντίδραση εκ μέρους της ίδιας της αμαξοστοιχίας, σημείωσε.

Ο υπουργός Επικρατείας είπε:

Την οδύνη του για όσα συνέβησαν στα Τέμπη εξέφρασε ο υπουργός Επικρατείας. Η οδύνη πρέπει να βρει κάθαρση, είπε. Ζήτησε εκ των προτέρων συγγνώμη για τις απαντήσεις που τυχόν δεν θα έχει, εξάντλησα κάθε προσπάθεια για να αποκτήσω εικόνα του συμβάντος και του πλαισίου λειτουργίας των σιδηροδρόμων. Δεν βρίσκομαι εδώ για να κάνω πολιτική ή κομματική αντιπαράθεση, ούτε συμψηφισμούς, ούτε μετάθεση ευθύνης. Η Ευθύνη που ανήκει στην κυβέρνηση έχει αναληφθεί. Ζητώ συγγνώμη προσωπικά, από την κυβέρνηση, στις οικογένειες και στον λαό και η συγγνώμη είναι ειλικρινής και δεν προσπαθεί να αποσείσει την πραγματική ευθύνη.

Θα διασφαλίσω ότι οι έρευνες θα προχωρήσουν ακώλυτα και να διαμορφώσω πλαίσιο δράσεων για να επανακκινήσουν οι σιδηρόδρομοι με το αναγκαίο πλαίσιο ασφαλείας. Δεν έχω αρμοδιότητα ή διάθεση να ασχοληθώ με την απόδοση ευθυνών, είναι ευθύνη της Δικαιοσύνης. Ανεξάρτητη επιτροπή έχει αναλάβει τη διοικητική διερεύνηση που θα εντοπίσει τα λάθη, τις πράξεις και τις παραλείψεις που κατέληξαν στο τραγικό δυστύχημα. Η δική μου θέση δεν εμποδίζει, ενθαρρύνει τον κοινοβουλευτικό έλεγχο, θα υπάρξει πλήρης διερεύνηση, είμαι στη διάθεση της βουλής, ο ίδιος θα προκαλέσω συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής. Να βρούμε κοινό τόπο που θα αποδίδει ευθύνες, αλλά και θα διασφαλίζει για το μέλλον την ασφάλεια των μεταφορών.

Παρακολουθήστε τις δηλώσεις του Γιώργου Γεραπετρίτη για τις κυβερνητικές παρεμβάσεις στα τρένα

Βρέθηκα στον τόπο της τραγωδίας, είχα τη δυστυχία να δω τον τόπο, να έχω προσωπική άποψη για το πως λειτουργεί το σύστημα διοίκησης στη Λάρισα, να δω επί τόπου τον τόπο του συμβάντος, επισκέφτηκα το νοσοκομείο της Λάρισας και συναντήθηκα με τους ανθρώπους που είχαν τη διαχείριση.

Το τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης του σταθμού της Λάρισας λειτουργούσε αδιαλείπτως, και το μοιραίο βράδυ έπρεπε να είχε γίνει χάραξη πορείας στον πίνακα, που δεν έγινε και εξ ορισμού θα είχε αποτρέψει. Δεν συντελέστηκε η αυτόματη αλλαγή του κλειδιού και θα έπρεπε να είχε υπάρξει παρακολούθηση στον ηλεκτρονικό πίνακα μετά την αποχώρηση της αμαξοστοιχίας και για 5,5 χιλιόμετρα θα είχε αποφευχθεί το μοιραίο γιατί θα φαινόταν η μετάπτωση της αμαξοστοιχίας στη λανθασμένη γραμμή. Δεν υπήρξε και αντίδραση εκ μέρους της ίδιας της αμαξοστοιχίας. Όλα αυτά, δεν τα λέω για να τονίσω το ανθρώπινο λάθος. Υπήρξαν πλημμέλειες. Άσχετα όμως, αν είχαμε σύστημα το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί. Υπάρχει πέρα από το ανθρώπινο λάθος και το ζήτημα της ολοκλήρωσης των απαιτούμενων έργων που θα είχε αποτρέψει το συμβάν.

Εγινε τεράστια προσπάθεια στη Λάρισα, από τον περιφερειάρχη, τους υγειονομικούς, το προσωπικό του ΕΚΑΒ, υπήρξε κινητοποίηση βάσει του πρωτοκόλλου μαζικών καταστροφών. Ευχαριστίες στην αστυνομία, την πυροσβεστική, την ομάδα ταυτοποίησης των θυμάτων, που ενημέρωσαν τους συγγενείς με τρόπο ανθρώπινο. Ακούω για το ζήτημα πέρα από το θέμα των υποδομών, είναι δύο τα θέματα: η ηλεκτρονική αναβάθμιση και το ζήτημα του προσωπικού. Πάντα απαιτείται πιο εξειδικευμένο προσωπικό, έγινε προσπάθεια ενίσχυσης, την τελευταία 15ετία υπήρξε σημαντική μείωση και λόγω μνημονίων αλλά και μαζικό κύμα συνταξιοδοτήσεων. Πολύ μικρός αριθμός αναπλήρωσης προσωπικού έγινε τα προηγούμενα χρόνια. Η παρούσα κυβέρνηση έκανε μια προσπάθεια σε τρία επίπεδα. Για το 2021 έγινε διαγωνισμός για 117 προσλήψεις, εκ των οποίων 36 σταθμάρχες και άλλοι 100 το 2022, ενώ έγιναν προσλήψεις και με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Ο σιδηρόδρομος υφίστατο διαχρονική υποβάθμιση που είχε να κάνει και με τη συντήρηση και με την αναβάθμιση των ηλεκτρονικών υποδομών. Επί 50 χρόνια λειτουργούσε με χειροκίνητα συστήματα ασφαλείας. Το 2014 υπογράφηκε η σύμβαση αναβάθμισης και την καθολική λειτουργία της τηλεδιοίκησης. Η σύμβαση που ξεκίνησε στο τέλος του 2014 αναπτύχθηκε μερικώς έως το 2017, παραδόθηκε περίπου το 32% του παραδοτέου της σύμβασης, αλλά με σημαντικότατα σφάλματα, μόνο το 18% ήταν λειτουργικό. Το 2017 σταματά η εφαρμογή της σύμβασης καθώς προέκυψαν σοβαρότατα λάθη, η αρμόδια αρχή δημοσιονομικού ελέγχου διαπιστώνει τα σφάλματα και διακόπτεται η υλοποίηση της σύμβασης. Από το 2017 έως το 2019 δεν υπάρχει καμία παράδοση. Από τον Νοέμβριο του 2019 γίνεται προσπάθεια ανάταξης της σύμβασης, υπάρχουν σοβαρά προβλήματα γραφειοκρατικής φύσης, εν τέλει έχουμε την υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης το 2021 με αποτέλεσμα να επανεκκινήσει η σύμβαση αυτή, έχει παραδοθεί περίπου το 70% της σύμβασης αυτής, η εκτίμησή μας είναι ότι εντός του έτους θα παραδοθεί και το υπόλοιπο έργο.

Αμεσα:

Δύο ζητήματα τίθενται: η ολοκλήρωση της σύμβασης αναβάθμισης, θα γίνουν τα πάντα για να προχωρήσει ταχύτατα. Ο πρωθυπουργός επικοινώνησε με την ανάδοχο, τη μητρική εταιρεία της Alstom, έδωσε σαφή εντολή για την επίσπευση των εργασιών. Υπήρξε πλήρης κατανόηση από τη γαλλική εταιρεία, θα αναφέρουμε σύντομα χρόνο αποπεράτωσης. Δεσμεύομαι να μην υπάρξει καμία καθυστέρησης.

Το δεύτερο ζήτημα αφορά την επανεκκίνηση των σιδηροδρόμων. Θέλω να πω ότι είναι σημαντικό να μπορέσει να ξεκινήσει εκ νέου. Θα πρέπει να στηρίξουμε την εμπιστοσύνη του κοινού στον σιδηρόδρομο, είναι λαϊκό, οικονομικό μέσο. Η επανεκκίνηση θα γίνει μόνο υπό όρους απόλυτης ασφάλειας. Δύο σταθμάρχες παντού, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει λιγότερα δρομολόγια και συντονισμός για μεγαλύτερη ασφάλεια. Έχουν συμφωνήσει από τη Hellenic Train στο βασικό πλαίσιο για την ασφάλεια.

Η θέση της κυβέρνησης είναι ότι θα υπάρξει περαιτέρω ενίσχυση για τα οικονομικά του σιδηροδρόμου. Από 45 εκατ, στον προϋπολογισμό έχει εγγραφεί ποσό 75 εκατ. για έργα αναβάθμισης.

-Αναβάθμιση στην εκπαίδευση που λαμβάνουν οι σταθμάρχες βάσει του ευρωπαϊκού προγράμματος που περιλαμβάνει εκπαίδευση θεωρητική περίπου 6,5 μηνών και εκπαίδευση στο πεδίο, αλλά και ιατρικές- ψυχομετρικές εξετάσεις.

-Θα έρθει προς ψήφιση στη βουλή αυστηρότερο πλαίσιο για φθορές, κλοπές και δολιοφθορές στο δίκτυο των σιδηροδρόμων. Αφορά κλοπές χαλκού και άλλων αναλώσιμων υλικών. Θα αυστηροποιηθεί το πλαίσιο.

-Μακροπρόθεσμα υπάρχει ήδη υπό εκπόνηση σχέδιο για την προσέγγιση ασφαλείας.

Ο κ.Γεραπετρίτης έκανε επίσης γνωστό ότι ο πρωθυπουργός επικοινώνησε με τον Γερμανό καγκελάριο και συμφωνήθηκε να έρθει στην Ελλάδα κλιμάκιο Γερμανών ειδικών που λόγω της μεγάλης τους εμπειρίας θα καταθέσουν προτάσεις για την αναβάθμιση της ασφάλειας.

-Κατανοώ και το θυμό και τις αντιδράσεις, η έρευνα θα πάει μέχρι τέλους.

Απαντώντας σε ερωτήσεις, ο κ.Γεραπετρίτης είπε ότι η επιτροπή ειδικών δεν ερευνά ποινικές συνιστώσες και το πόρισμά της θα δοθεί στη Δικαιοσύνη. Το πόρισμά της θα δοθεί άμεσα. Ποινική έρευνα, διοικητική έρευνα και η έρευνα από τη ΡΑΣ. Στις ποινικές ευθύνες πολιτικών προσώπων υπάρχει το υφιστάμενο πλαίσιο.

-Για τις καταγγελίες ότι ξηλώθηκαν συστήματα ασφάλειας από 8 σταθμούς, ο κ. Γεραπετρίτης είπε ότι τρέχουν δύο συμβάσεις για τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό, που έχουν διάφορα επίπεδα. Σηματοδότηση όλου του δικτύου, το δεύτερο να έχουμε σύστημα ώστε το τρένο να βλέπει τη γραμμή, το σταθμαρχείο και το κέντρο ελέγχου. Αυτό απαιτεί διπλή εγκατάσταση, στη γραμμή και στο τρένο. Και υπάρχει και το σύστημα τηλεδιοίκησης που θα βλέπει ανά πάσα στιγμή που βρίσκεται το τρένο. Περιορίζει το σύστημα τον ανθρώπινο παράγοντα. Σύστημα τηλεειδοποίησης γενικό δεν υπήρχε ποτέ στη χώρα, πηγαίνουμε σ' αυτή την αναβάθμιση. Στο σημείο Λάρισα- Πλατύ δεν έχει ολοκληρωθεί το έργο. Επαναλαμβάνω ρητά: Το κέντρο τοπικής τηλεδιοίκησης Λάρισας λειτουργούσε κανονικά το μοιραίο βράδυ. Το τοπικό κέντρο είχε μεγάλες δυσκολίες διαχρονικά, όμως, λειτουργούσε από το Νοέμβριο του 2022. Δεν επίθετο κανένα θέμα μη λειτουργίας για το συγκεκριμένο δυστύχημα.

-Πότε αναμένεται η λειτουργία του σιδηροδρόμου: Η επιθυμία μας είναι ο σιδηρόδρομος να επανεκκινήσει το συντομότερο δυνατό χρόνο, ενδεχομένως και έως το τέλος του μήνα. Όταν μιλάμε για μείωση μεταφορικού έργου, μιλάμε για λιγότερα δρομολόγια ή μείωση σταθμών. Θα το δούμε και με την εταιρεία. Δεν πρόκειται να ξεκινήσει κανένα τρένο χωρίς τις πρόσθετες δικλίδες ασφαλείας.

-Γιατί δεν κινήθηκαν πιο γρήγορα τα γραφειοκρατικά; Θα έπρεπε να είχαν ολοκληρωθεί πιο σύντομα τα έργα αναβάθμισης. Τέτοια συστήματα σε σιδηροδρόμους δεν εφαρμόζονται παντού, σε πολύ λίγες χώρες στην Ευρώπη. Θα είμαστε η 4η χώρα στην Ευρώπη που θα τα εφαρμόσει. Η τηλεδιοίκηση αφορά 52 σταθμούς και 3 κέντρα τηλεδιοίκησης. Το 2017 είχε παραδοθεί για 17 σταθμούς, έγιναν στη συνέχεια πρόσθετα έργα που ουσιαστικά ανέτρεψαν έργα στους μισούς από αυτούς σταθμούς, ξανάγιναν εξ αρχής γιατί τα συστήματα δεν έβλεπε το ένα το άλλο. Από το 18% έχουμε πάει στο 70%, δεν είχε παραδοθεί κανένα από τα τρία κέντρα τηλεδιοίκησης. Έχουν παραδοθεί 36 από τους 52 σταθμούς και ένα από τα τρία κέντρα τηλεδιοίκησης. Είμαστε εδώ απολογούμενοι, γιατί δεν κάναμε κάτι που οφείλαμε να το έχουμε κάνει. Δεν είναι εύκολο να αναδιατάξεις παθογένειες ετών τόσο σύντομα. Όταν δεν προλαβαίνεις σε τέτοιες καταστάσεις, μπορεί να είναι και μοιραίο.

-Για το Κέντρο Παρακολούθησης Κυκλοφορίας, τους αμαξοστοιχιάρχες και τα μέτρα ασφαλείας που καταργήθηκαν το 2020 και αν θα επανέλθουν: Θα γίνει ό,τι είναι αναγκαίο για να υπάρξει ασφάλεια σιδηροδρόμων. Υπάρχει τάση να μη λειτουργήσει κανένα τρένο έως ότου υπάρξει αναβάθμιση των συστημάτων. Θέση μας και τον εργαζομένων είναι ότι πρέπει να λειτουργήσει ο σιδηρόδρομος. Προέχει η ασφάλεια, αλλά πρέπει να λειτουργήσουν τα τρένα.