Η επόμενη μέρα στον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς Τσίπρα και οι διάδοχοι

Μετά από δεκαπέντε συναπτά έτη στο τιμόνι της Κουμουνδούρου  σύντροφοι και συνεργάτες του Αλέξη Τσίπρα συνειδητοποιούν όσο περνούν οι ώρες -και μετά το αρχικό σοκ- πως διανύουν τα πρώτα μέτρα της μετά Τσίπρα εποχής.

Tο χρονικό της παραίτησης

Το μείγμα αμηχανίας και συγκίνησης κατέστησε ακόμη πιο εκρηκτικό ο αιφνιδιασμός, καθώς σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες ακόμη και οι πλέον στενοί συνεργάτες του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ προσήλθαν χθες ανυποψίαστοι στη συνεδρίαση του Εκτελεστικού Γραφείου, θεωρώντας ότι ο Αλέξης Τσίπρας «είχε πάρει τις αποφάσεις του για σαρωτικές αλλαγές», οι οποίες θα μπορούσαν να αγγίζουν τους πάντες, αλλά όχι τον ίδιο.

Η απόφαση της αποχώρησής του έμεινε ως επτασφράγιστο μυστικό σε μια εξαιρετικά στενή περίμετρο ανθρώπων του οικογενειακού του περιβάλλοντος. Για το λόγο αυτό, όταν προσήλθε χθες στην Κουμουνδούρου μετά από τρεις ημέρες απουσίας του από τους πάντες και τα πάντα, ανακοίνωσε επί τόπου την απόφασή του στα μέλη του Εκτελεστικού Γραφείου ως «οριστική και αδιαπραγμάτευτη», ζητώντας να τη σεβαστούν και να μην την κοινοποιήσουν, για να ακολουθήσουν στιγμές έντονης συγκινησιακής φόρτισης, μέχρι ο ίδιος να ανοίξει τα χαρτιά του, επιλέγοντας τον συμβολισμό του Ζαππείου.

O αποχαιρετισμός του Αλέξη Τσίπρα στον ΣΥΡΙΖΑ αποτυπώθηκε στα δάκρυά του μετά την αυλαία στην κεντρική προεκλογική συγκέντρωση του ΣΥΡΙΖΑ στην Αθήνα προπαραμονές του δεύτερου γύρου των εθνικών εκλογών και επισφραγίστηκε με την απουσία του από την Προσύνοδο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών προχθές, επιλέγοντας να μείνει στην Αθήνα, για να διευθετήσει -εκ του αποτελέσματος- την αποχώρηση του. Στο ενδιάμεσο, είχε ανοίξει για πρώτη φορά στα τόσα χρόνια τη συζήτηση περί παραίτησής του, όταν αποκάλυψε στο Star πως σκέφτηκε να αποχωρήσει το βράδυ της 21ης Μαϊου, ενώ συμπύκνωσε το υπαρξιακό ζήτημα για τον ΣΥΡΙΖΑ στη γεύση της «σκορδαλιάς χωρίς σκόρδο», δηλαδή χωρίς τον ίδιο ως το βασικό συστατικό του.

Οι 4 προτεραιότητες

Για το λόγο αυτό, ελάχιστα στελέχη ήταν σε θέση να περιγράψουν το τι μέλλει γενέσθαι κατά τις πρώτες ώρες μετά την ανακοίνωση της αποχώρησης του κ. Τσίπρα, αναζητώντας βηματισμό ανάμεσα στο συναίσθημα και τις αντιπολιτευτικές τους υποχρεώσεις. Στο πλαίσιο αυτό, μέσα στο Σαββατοκύριακο, οπότε θα συνεδριάσει η Πολιτική Γραμματεία του κόμματος, αναμένεται να αποκρυσταλλωθούν οι πρώτες κινήσεις, αλλά και να σταλεί ένα σήμα ενότητας του χώρου, καθώς ο φόβος της περαιτέρω υποχώρησης της πολιτικής του απήχησης ελλοχεύει σε πάρα πολλά από τα στελέχη του. Σύμφωνα με πληροφορίες, στην Πολιτική Γραμματεία του Σαββατοκύριακου αναμένεται να συζητηθούν:

1. Ο οδικός χάρτης του Συνεδρίου και η φυσιογνωμία του. Το επίδικο είναι το είδος του Συνεδρίου, δηλαδή αν θα είναι Διαρκές (με τους ίδιους συνέδρους) ή έκτακτο, πότε θα διεξαχθεί και με ποιους όρους. Κοινή συνισταμένη του προβληματισμού όλων των τάσεων είναι ο χρόνος διεξαγωγής του, καθώς εικάζεται ότι θα οδηγηθεί προς το φθινόπωρο, μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές.

2. Η πρόταση για νέο Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ και η προετοιμασία της σχετικής συνεδρίασης. Με δεδομένο ότι η ορκωμοσία της Βουλής θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Δευτέρα, η διαδικασία εκλογής του/της νέας επικεφαλής θα πρέπει να «τρέξει» άμεσα, προκειμένου να υπάρξει η καλύτερη δυνατή προετοιμασία του κόμματος για τις προγραμματικές δηλώσεις. Επικρατέστερη για τη θέση φαντάζει η Όλγα Γεροβασίλη, η οποία διετέλεσε Γραμματέας της ΚΟ και αποτελεί πρόσωπο κοινής αποδοχής. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, να εκδηλωθεί ενδιαφέρον και από άλλο πρόσωπο, όπως κάποιο από την νέα γενιά στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς θα αποτελεί το κατεξοχήν βήμα ανάδειξης ενός ηγετικού ρόλου, ακόμη και μεταβατικού.

3. Η μετατροπή της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ σε Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή Συνεδρίου (ΚΟΕΣ), ώστε να οριστούν οι προπαρασκευαστικές επιτροπές για το Συνέδριο (Επιτροπή Θέσεων, Προγράμματος κτλ), ώστε να γίνει η επεξεργασία των σχετικών κειμένων μέσα στο καλοκαίρι.

4. Η προετοιμασία για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, έστω σε ένα πρώτο επίπεδο, καθώς η κατάθεση των συνδυασμών εκπνέει στις 30 Αυγούστου, στον απόηχο και των όσων συνέβησαν με το χρίσμα στο δήμο Αθηναίων.

Πρόταση για μορατόριουμ

Παρά το φορτισμένο συγκινησιακά κλίμα, τα στελέχη της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ θα κληθούν ακόμη να χαράξουν με πρωτόγνωρα ταχείς ρυθμούς την πολιτική τους στρατηγική για την μετά Τσίπρα εποχή, με δεδομένο ότι η διπλή, βαριά ήττα έχει απογοητεύσει μεγάλο μέρος της προοδευτικής βάσης. Στο πλαίσιο αυτό, σειρά στελεχών προτίθενται να ζητήσουν, κατά πληροφορίες, ένα είδος εσωκομματικού μορατόριουμ, αλλά και την ανάληψη άμεσων πρωτοβουλιών το επόμενο διάστημα, με ζητούμενο την εκ νέου συσπείρωση του κόμματος. Ακόμη, άλλωστε, και πρόσωπα που εκτιμάται ότι θα διαδραματίσουν έναν πιο αναβαθμισμένο ρόλο στον «νέο ΣΥΡΙΖΑ», δεν κρύβουν την αγωνία τους στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους για την πορεία του κόμματος στο εξής, αλλά και τα πραγματικά περιθώρια ανταπόκρισης της κοινωνίας στα πολιτικά προτάγματά του. Υπό αυτήν την έννοια, θεωρείται πιθανό οι δυνάμει διεκδικητές της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ να μην ανοίξουν σε αυτή τη φάση τα χαρτιά τους, αλλά να ζυγίσουν τις επόμενες κινήσεις τους με την επάνοδο από τα «μπάνια του λαού».

Στην μεγάλη εικόνα, οι πρώην Υπουργοί Ευκλείδης Τσακαλώτος, Έφη Αχτσιόγλου, Αλέξης Χαρίτσης και η Ρένα Δούρου αποτελούν ορισμένα από τα πρόσωπα με δυναμική στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και ο Διονύσης Τεμπονέρας που δεν είναι βουλευτής, ενώ μένει να αποδειχθεί αν θα ενεργοποιηθεί στα εσωκομματικά δρώμενα και ο πρώην Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Γαβριήλ Σακελλαρίδης. Πέρα, όμως, από τις όποιες προσωπικές επιδιώξεις, στην αριθμητική της Κουμουνδούρου η επόμενη ημέρα του ΣΥΡΙΖΑ περνά σχεδόν υποχρεωτικά μέσα από την «ευλογία» του Αλέξη Τσίπρα σε επίπεδο εσωκομματικών συσχετισμών, ιδίως όταν ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ δήλωσε σχεδόν σιβυλλικά χθες πως «φυσικά δεν θα είμαι υποψήφιος. Θα είμαι όμως παρών πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά από αυτές» αναφορικά με τις διαδικασίες αντικατάστασής του.

Παράλληλα, στα χέρια των «προεδρικών» έχει περάσει η νέα Κοινοβουλευτική Ομάδα, καθώς αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία, το οποίο ισχύει και για όλα τα εκλεγμένα όργανα του ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτήν την προοπτική, οι επίγονοι του Αλέξη Τσίπρα, ακόμη και όσοι φαντάζουν ως φαβορί, θα υποχρεωθούν να εξασφαλίσουν τη στήριξη από περισσότερες της μίας εσωκομματικής τάσης, αλλά και να αναπτύξουν ερείσματα στα περίπου 170.000 εγγεγραμμένα μέλη του κόμματος, που αποτελούν το εκλογικό τους ακροατήριο, όταν η συντριπτική πλειοψηφία αυτών είναι ακραιφνώς «πασοκογενής».