Προέλευση
To όνομα "Δημήτρης" προέρχεται από την αρχαία Ελλάδα, τότε που σήμαινε τον πιστό της θεάς Δήμητρας, προστάτιδας της γεωργίας. Το «Δήμητρα» με τη σειρά του προέρχεται από το Δη (δωρικό τύπο του Γη) και το μήτηρ (γης μήτηρ), σημαίνει δηλαδή μητέρα γη.
Ποιος ήταν ο Άγιος Δημήτριος
Ο Άγιος που γιορτάζεται στις 26 Οκτωβρίου είναι ο Δημήτριος ο Μυροβλήτης, που έζησε στα τέλη του 3ου αιώνα μ.Χ. και αποτελεί έναν από τους Μεγαλομάρτυρες (οι μοναδικοί «τροπαιοφόροι» μαζί με τον Άγιο Γεώργιο) του χριστιανισμού. Ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας από τη Θεσσαλονίκη – γι’ αυτό και έγινε ο πολιούχος της Άγιος – και ανελίχθηκε στον ρωμαϊκό στρατό φτάνοντας στο αξίωμα του Δούκα (διοικητή) της Θεσσαλονίκης. Όταν ασπάστηκε τον χριστιανισμό φυλακίστηκε από τον Γαλέριο Μαξιμιανό στη Θεσσαλονίκη το 303.
Όταν συνέχισε να καθοδηγεί τους χριστιανούς της πόλης ακόμη και μέσα από τη φυλακή, ο Γαλέριος διέταξε να δολοφονηθεί με λογχισμό στα πλευρά. Σύμφωνα με την χριστιανική παράδοση, το σώμα του τάφηκε επί τόπου και το σημείο μεταμορφώθηκε σε βαθύ φρέα που ανέβλυζε μύρο, γι’ αυτό και ονομάστηκε «Μυροβλήτης».
Πάνω από τον τάφο του, χτίστηκε ο ναός προς τιμήν του που υπάρχει μέχρι και σήμερα στην οδό Αγίου Δημητρίου. Ταυτόχρονα με τη μνήμη του, στις 26 Οκτωβρίου η πόλη γιορτάζει και την απελευθέρωσή της, στις 26/10/1912.
Το θαύμα του Λουμπαρδιάρη
Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, ο Άγιος Δημήτριος σε ένα από τα θαύματά του, προστάτευσε το ναό του στην Αθήνα από τους Τούρκους που ετοίμαζαν τα πυρομαχικά των κανονιών τους στην Ακρόπολη το 1823. Τότε, η πυρίτιδα έσκασε στα χέρια των Τούρκων (καταστρέφοντας και μέρος του Παρθενώνα), κάτι που οι χριστιανοί που κρύβονταν στην εκκλησία της περιοχής απέδωσαν σε θαύμα του Αγίου και ονόμασαν το ναό Άγιο Δημήτριο Λουμπαρδιάρη (όπου λουμπάρδα, το τουρκικό κανόνι).
Μία συγκινητική ιστορία από την Πάρο
Στην Πάρο υπάρχει πληθώρα ναών και εξωκλησιών προς τιμήν του Αγίου Δημητρίου. Ένα από αυτά βρίσκεται στην περιοχή "Στέρνα" της Παροικιάς, λίγο πριν τον Παρασπόρο. Χτίστηκε πριν πολλά χρόνια, και λίγες μέρες πριν, ολοκληρώθηκε η ανακαίνιση που έγινε με δωρεά των κατοίκων της περιοχής.
Όπως μου είχε διηγηθεί ο πολυαγαπημένος δάσκαλός μας, Παναγιώτης Πατέλης, παραμονή της έναρξης του Ελληνο-Ιταλικού πολέμου το 1940 ( όντας ο ίδιος ακόμα μαθητής), οι καθηγητές του σχολείου ανακοίνωσαν στα παιδιά ότι θα πηγαίνανε εκδρομή.
Αρχικά τα παιδιά χάρηκαν, αλλά έμειναν έκπληκτα όταν συνειδητοποίησαν ότι θα πήγαιναν περίπατο τόσο μακριά. Μην ξεχνάμε, ότι για τα δεδομένα της εποχής, η περιοχή "Στέρνα" βρισκόταν μακριά από την μικροσκοπική τότε Παροικιά, χωρίς να συνδέεται με δρόμο, ενώ δεν υπήρχαν και μεταφορικά μέσα πέραν των γαϊδουριών.
Φτάνοντας εκεί, οι δάσκαλοι τους ανακοίνωσαν όσο πιο ήπια μπορούσαν, ότι προκλήθηκε πόλεμος με τη γείτονα Ιταλία και ότι θα έπρεπε όλοι να προσέξουν για την ασφάλεια τους. Εν συνεχεία, αφού προσευχήθηκαν όλοι μαζί, ζήτησαν τη βοήθεια του Αγίου Δημητρίου, της Παναγίας και του Χριστού. Τέλος σε κλίμα κατάνυξης έψαλαν όλο υπερηφάνεια τον εθνικό ύμνο εντός της εκκλησίας.
Την επόμενη ημέρα τα σχολεία έκλεισαν προσωρινά, ενώ οι άρρενες δάσκαλοι που συνόδευσαν τα παιδιά στο εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου, αφού παρέλαβαν τα φύλλα πορείας τους, έφυγαν για το μέτωπο.
Επιμέλεια: Δημήτρης Α. Μπελδέκος