Ανησυχία για το νερό και την τύχη της ΔΕΥΑ Πάρου
Ο Αρχίλοχος Πολιτιστικός Σύλλογος Πάρου, με επιστολή του εκφράζει την ανησυχία μεγάλου μέρους της παριανής κοινωνίας για τις εξελίξεις σε σχέση με τα υδατικά αποθέματα και τη διαχείριση και προσφορά του νερού στο νησί μας.
Η Πάρος, παρόλο που διέθετε πάντα φυσικούς υπόγειους υδροφορείς αρκετά μεγάλους και πλούσιους σε σχέση με άλλα νησιά των Κυκλάδων, δεν εξαιρείται ωστόσο από τη γενικότερη κατάσταση των κυκλαδονήσων, που χαρακτηρίζεται από μια γενικότερη ευπάθεια στο θέμα του νερού, εξαιτίας της απομόνωσης των νησιών και της έλλειψης δασών και ποταμών που θα τροφοδοτούσαν με αφθονία τις ανάγκες για ύδρευση.
Οι παλιότερες πρακτικές στο νησί, όταν η γεωργική παραγωγή αποτελούσε τη βασική ενασχόληση των κατοίκων, ήταν πάντα προσαρμοσμένες σε αυτά τα δεδομένα.
Υπήρχε μεγάλη φροντίδα τόσο για τον διαρκή εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφορέων (αναβαθμίδες, ξερολιθιές) όσο και για την αποταμίευση του βρόχινου νερού (στέρνες, κ.α) αλλά και για την φειδωλή χρήση του (οικιακή επανάχρηση, αποφυγή υδρόφιλων καλλιεργειών, κ.λ.π). Τα τελευταία χρόνια όμως, όλα αυτά έχουν εγκαταλειφθεί και έχουν αντικατασταθεί από πρακτικές και αντιλήψεις που οδηγούν ακριβώς στην αντίθετη κατεύθυνση:
- Κατασπατάληση ( υπερτουρισμός και η υπερδόμηση και μάλιστα εκτός οικισμού, με τεράστιες εκτάσεις που φυτεύονται με υδρόφιλα φυτά)
- Εξάντληση των φυσικών αποθεμάτων (απόλυτη αδιαφορία για τον εμπλουτισμό των υπόγειων κοιτασμάτων, εκατοντάδες γεωτρήσεις). Τα φαινόμενα της Κλιματικής Κρίσης (αύξηση θερμοκρασίας, έλλειψη βροχοπτώσεων, κ.λ.π.), που γίνονται όλο και πιο αισθητά τα τελευταία χρόνια., έχουν επιδεινώσει την κατάσταση και πλέον οι κίνδυνοι λειψυδρίας είναι ορατοί.
Ως σύγχρονη ‘απάντηση’ σε όλα αυτά χρησιμοποιείται ήδη η δημιουργία εγκαταστάσεων αφαλάτωσης, η οποία όμως, παρόλο που πράγματι είναι μια καλύτερη λύση από την λειψυδρία, δεν παύει να είναι κοστοβόρα, αντιπεριβαλλοντική και φυσικά να έχει ένα όριο (πόσα εργοστάσια αφαλάτωσης μπορεί να χωρέσει ένα νησί;).
Ένας βασικός παράγοντας στον οποίο οφείλεται το γεγονός ότι μέχρι και αυτή τη στιγμή δεν έχουν εμφανιστεί σοβαρά προβλήματα λειψυδρίας στην Πάρο, είναι η ιδιαίτερα επιτυχημένη διαχείριση του νερού από την ΔΕΥΑ Πάρου, που ιδρύθηκε το 2000 και μετρά ήδη 24 χρόνια λειτουργίας.
Η ΔΕΥΑΠ έχει εργαστεί υποδειγματικά για την δημιουργία ενός τεράστιου δικτύου αγωγών και την συντήρησή του, για την δημιουργία εγκαταστάσεων αφαλάτωσης αλλά και για την παρακολούθηση όλων των σχετικών με την διαθεσιμότητα και την κατανάλωση δεδομένων, ενώ ταυτόχρονα καταφέρνει να είναι μια εύρωστη οικονομικά επιχείρηση, χωρίς να επιβαρύνει τιμολογιακά τους καταναλωτές.
Όμως, αυτή τη στιγμή, υπάρχουν δύο σοβαρά ζητήματα που απασχολούν τόσο τη ΔΕΥΑΠ (εξίσου την διεύθυνση και τους εργαζόμενους της), όσο και εμάς:
Το ένα αφορά την πιθανότητα να απωλέσει την αυτοτέλεια και άρα την ευελιξία της στο να ανταποκρίνεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στις υδρευτικές και αποχετευτικές ανάγκες του νησιού.
Ο άλλος, αφορά την διαρκή αγωνία για την επάρκεια του νερού, με δεδομένη την έντονα αυξανόμενη κατ’ έτος ζήτηση και κατανάλωση, ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, εξαιτίας της υπερβολικής δόμησης και του τουρισμού. Με αυτά τα δεδομένα, ζητάμε:
1. Να παραμείνει η ΔΕΥΑΠ αυτοτελής όπως είναι ως τώρα. Δεν υπάρχει κανένας λόγος υπαγωγής της στην ΕΥΔΑΠ Νήσων, η οποία θα παρεμβαίνει στον τρόπο λειτουργίας της και θα καθορίζει προς τα επάνω την τιμολογιακή της πολιτική.
2. Να αναιρεθεί η απόφαση περικοπής της χρηματοδότησης σε ποσοστό 20% σε χρηματοδοτούμενο και εκτελούμενο έργο αφαλάτωσης στην περιοχή Κρωτήρι της Παροικίας. Η απόφαση αυτή στερεί από την Επιχείρηση πολύτιμους οικονομικούς πόρους, όταν θα έπρεπε η κυβέρνηση να την ενισχύει οικονομικά σε συνθήκες λειψυδρίας.
3. Να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψη στη γενική κυβερνητική πολιτική και στον εν εξελίξει χωροταξικό σχεδιασμό τα θέματα που σχετίζονται με την επάρκεια και την ποιότητα του νερού στο νησί μας. Η δόμηση και ο τουρισμός στην Πάρο δεν μπορούν να αυξηθούν περισσότερο χωρίς αυτό να έχει καταστροφικές επιπτώσεις και στο επίπεδο της επάρκειας του νερού.
4. Να ελεγχθούν οι διατάξεις αδειοδότησης ιδιωτικών γεωτρήσεων και ο τρόπος εφαρμογής τους.
5. Να ληφθούν άμεσα μέτρα εξοικονόμησης.
6. Να ληφθούν μέτρα για την προστασία και αποκατάσταση των παραδοσιακών τρόπων εμπλουτισμού των υπόγειων υδροφορέων (αναβαθμίδες, ξερολιθιές) και συλλογής βρόχινου νερού (στέρνες) και να ενεργοποιηθούν όποιες άλλες φυσικές πρακτικές μπορούν να συμβάλλουν στο ίδιο αποτέλεσμα (π.χ. μικρά ξερολιθικά φράγματα στη ροή των ρεμάτων.